- Ekvatoral iklimde bitki örtüsü yıl boyunca yeÅŸil kalan yaÄŸmur ormanlarından oluÅŸmaktadır. - YaÄŸmur ormanları dev boyutlu (50-60m) büyük aÄŸaçlar ile oldukça uzun boylu orman altı bitkilerinden meydana gelir. - Sıcaklığın 20 °C nin altına düÅŸmediÄŸi, yağış miktarının 2000 mm’den fazla olduÄŸu alanlarda görülür. - Büyük bölümü Amazon (Brezilya) ve Kongo havzaları içinde yer almaktadır. - YaÄŸmur ormanları atmosferdeki karbondioksit dengesini koruduÄŸu için Dünya ekolojik sistemde çok önemli bir yere sahiptir. - Ciddi tahribata maruz kalan bu ormanlar kendini kısa sürede yenileyebilmektedir. (Devam)
Fransa'nın coğrafi konumu, yeryüzü şekilleri, dağları, platoları, iklim ve bitki örtüsü, su kaynakları, beşeri ve ekonomik özellikleri, tarım, sanayi ve ticaret bilgileri ile ülke kimlik kartı... (Devam)
DiÄŸer ulaşım sektörlerine göre geç baÅŸlayan ve hızla geliÅŸen bir sektördür. Hava yolu ulaşımı dünyada belli hatlarda yoÄŸunlaÅŸmıştır. DiÄŸer ulaşım araçlarına göre yük ve yolcu taşımacılığında en pahalı ulaşım aracıdır. Uçakları diÄŸer uçucu araçlardan olan helikopter, balon, ve zeplinlerden ayrılan en önemli özelliÄŸi kaldırma kuvvetinin kanatları aracılığıyla saÄŸlanmasıdır. Dünya yolcu trafiÄŸinin 1/4 'ü, yük trafiÄŸinin 1/3'ü Avrupa kıtasından yapılmaktadır. ABD dünya havayolu ulaşımının en yaygın ve geliÅŸmiÅŸ olduÄŸu ülkedir. Kuzey Amerika'da 11000'den fazla hava alanı bulunmaktadır. Dünya hava trafiÄŸinin 1/3'ü ABD sınırları içerisinde gerçekleÅŸmektedir. Bu da hava ulaşımının ne kadar geliÅŸtiÄŸinin göstergesidir. Ülkelerin alanının büyük olması zaman tasarrufu saÄŸl... (Devam)
v Atmosfer, kıta ve okyanus çekirdekleri oluÅŸtu. v Ä°lk canlı türü algler ortaya çıktı.
1. Zaman (Paleozoik)
v Kaledonya (Norveç, Ä°skoçya) ve Hersinyen (ApalaÅŸ, Ural) orojenezi meydana geldi. v TaÅŸ kömürü yatakları oluÅŸtu. v Ä°lk aÄŸaçlar v Sürüngenler ve deÄŸiÅŸik canlı türleri ortaya çıktı.
2. Zaman (Mezozoik)
v Pangea’nın ikiye ayrılması v Ä°lk çiçekli bitkiler. v Ä°lk memeliler, kuÅŸlar ve dinazorların ortaya çıkması.
3. Zaman (Tersiyer)
v Alp-Himalaya kıvrım sistemi oluştu. v Atlas ve Hint Okyanusları oluştu. v Tuz, petrol ve linyit yatakları oluştu. v Dinazorlar ortadan kalktı.
KARA YOLLARININ GELİŞİMÄ° Dünyanın en eski ulaşım sistemlerini oluÅŸturmaktadır. Ä°lk baÅŸarılı karayolu MÖ 400 — 400 yılları arasında orduların ilerlemesi için Romalılar tarafından yapılmıştır. Roma Ä°mparatorluÄŸu'nun yıkılmasıyla yol yapımı gerilemiÅŸtir. Buna karşın 12. yüzyılda kentler içindeki taÅŸ döÅŸeli sokaklar giderek artmıştır. 18. yüzyılda Avrupa'da yolcu ve yük arabalarıyla düzenli insan ve yük taşımacılığı baÅŸlamıştır. Yolların bakımsız ve bozuk olması taşımayı engellemektedir. 18. yüzyılın sonu ile 19. yüzyılın başında yol yapım metotları geliÅŸtirilmiÅŸtir. 19. yüzyılda ağır eÅŸyaların karayolunda taşınmasından çıkan sorunlar su kanalları ve demiryollarının gerekliliÄŸini ortaya koymuÅŸtur. 1888'de Ä°ngiliz John Body Dunlop'un yolları kısa sürede kullanılmaz hale getiren sert lastik tekerlekler yerine ÅŸiÅŸme tek... (Devam)
a. Mevsimlik Göçler Tarıma, turizme ve yaylacılığa dayalı geçici nüfus hareketleridir. b. Daimi Göçler Kırdan kıra, kırdan kente, kentten kıra, kentten kente sürekli olarak yerleÅŸme amaçlı yapılan göçlerdir.
Türkiye’de göç veren bölgeler: Karadeniz ve DoÄŸu Anadolu Bölgeleri Türkiye’de en fazla göç veren iller: Ardahan, Bartın, Sinop, Siirt. Türkiye’de göç alan bölgeler: Marmara ve Ege Bölgeleri. Türkiye’de en fazla göç alan iller: Ä°stanbul, Antalya, TekirdaÄŸ, Ankara, Ä°zmir, MuÄŸla.
2. Dış Göçler
a. Yurtdışından Türkiye’ye DoÄŸru Kendi ülkesindeki baskı, savaÅŸ, ÅŸiddet olaylarından kaçan kiÅŸiler ile Balkanlardan gelen göçmenleri kapsar.
Nüfus; sınırları belirlenmiÅŸ bir alanda, belirli bir tarihte bulunan toplam insan sayısıdır. Belirli bir alanda yaÅŸayan insanların sayısı ve nitelikleri zamana baÄŸlı olarak hızlı ve büyük bir deÄŸiÅŸim içerisindedir. Nüfus, nüfus sayımları ile tespit edilir. Ancak nüfusun tespiti için sayımların dışında da kaynaklar kullanılabilmektedir. ÖrneÄŸin doÄŸum – ölüm kayıtları, göç kayıtları, banka ve sigorta kayıtları ve dönemsel olarak yapılan bilimsel araÅŸtırmalar gibi. Ancak temelde belirli bir alanda yaÅŸayan toplam insan sayısı nüfus sayımları aracılığı ile tespit edilir. Nüfus Sayımları; Bir ülkenin tümünde veya sınırları belirlenmiÅŸ bir bölgede yaÅŸayan tüm insanlarla ilgili sayısal, ekonomik ve toplumsal verilerin toplanma, deÄŸerlendirilme ve analiz edilme sürecine nüfus sayımı denir. Yani nüfus sayım... (Devam)
- Ä°klim ve bitki örtüsü, aşırı sıcak ve soÄŸuk bölgeler seyrek nüfuslu, ılıman bölgeler ise yoÄŸun nüfusludur. - Yer ÅŸekilleri, engebeli ve daÄŸlık alanlarda nüfus seyrektir. - Enlem ve bakı, orta enlemler ile daÄŸların güneÅŸe bakan yamaçları daha nüfusludur. - Su kaynakları, su hayattır. Bu nedenle kurak alanlar seyrek nüfuslanmıştır. Çöller örnek verilebilir. - Toprak koÅŸulları, verimli tarım alanlarının bulunduÄŸu topraklar tarih boyunca yoÄŸun nüfuslanmıştır. Mezopotamya, Nil vadisi, Indus ve Ganj gibi.
B) BeÅŸeri Etmenler - Ulaşım koÅŸulları, ulaşımın kolay olduÄŸu, her türlü mal ve hizmetin alınabildiÄŸi yerler yoÄŸun nüfusludur. - Tarihi etmenler, savaÅŸlar, istilalar ve nüfus deÄŸiÅŸimleri nüfusun dağılışını etkiler. - Ekonomik faktörler, ekonomik gelir seviyesi... (Devam)
Okyanus akıntıları, Dünyanın doğal sistemleri içerisinde canlılar için büyük öneme sahip öğelerinden biridir. Bu akıntılar iklim ve canlılar üzerinde etkilidir. Makalemizde bu akıntıların oluşum sebepleri, türleri ve özellikleri yer almaktadır. (Devam)
1. GecekondulaÅŸma Kırsal kesimden büyük kentlere göç eden nüfusun kaçak olarak inÅŸa ettikleri evlere gecekondu denir.
Büyük kentlere göç eden kırsal nüfusun, kamunun veya özel kiÅŸilerin mülkiyetinde bulunan arsalarda kaçak olarak yaptığı saÄŸlık ve imar koÅŸullarına uymayan konuta gecekondu denir.
2. Çevresel Sorunlar Hava KirliliÄŸi: Fabrikalarda, evlerde ve motorlu taşıtlarda kullanılan fosil yakıtların yanması sonucunda havaya zehirli gazlar karışmaktadır.
Su Kirliliği: Sanayi ve evsel atıklar ile kimyasal kirleticiler sularımızı kirletmektedir.
Ses (Gürültü) KirliliÄŸi: Taşıtlardan, evde, iÅŸte ve sokakta kullanılan çeÅŸitli makinelerden yayılan yüksek düzeydeki sesler gürültü kirliliÄŸine yol açar.
- Bu geniÅŸ alan birçok canlıya yaÅŸam alanıdır. Aynı zamanda karada yaÅŸayanlar için de önemlidir.- Dünya'nın en büyük biyomunu oluÅŸturur.- Dünya'nın %70'i sularla kaplıdır.- Tatlı su ve tuzlu su biyomu olmak üzere ikiye ayrılır.- Su biyomlarında sıcaklıklar fazla deÄŸiÅŸkenlik göstermez. Ayrıca suyun varlığı ya da yokluÄŸu da biyomları sınırlamaz.- Yukarıda sayılanların bir sonucu olarak karasal biyomlara göre daha düzenlidir. Su Biyomlarını Etkileyen Faktörler - Oksijen ve Karbondioksit- Sıcaklık- Işık (Fotosentez için gerekli)- Eriyik haldeki mineraller- Besin maddesi (planktonlar) Işığın ulaÅŸabildiÄŸi kısım ilk 200 metrelik kısımdır. Buraya fotik alan, ışığın ulaÅŸamadığı 200 metreden derin kısma ise afotik alan denir. Su biyomunda canlılar daha çok GüneÅŸ ışığının ulaÅŸtığı yüzeyden 200 metre derinliÄŸe kadar yaÅŸarlar. Ä°ki grup... (Devam)
- Türkiye çok çeÅŸitli birincil enerji kaynaklarına sahip bir ülkedir. - Türkiye’de taÅŸkömürü, linyit, asfalsit, ham petrol, doÄŸal gaz, uranyum ve toryum gibi fosil kaynak rezervleri ile, - Hidroelektrik enerji, jeotermal enerji, güneÅŸ enerjisi,dalga enerjisi, biyomas (Biyokütle) enerji gibi tükenmez kaynak potansiyelleri bulunmaktadır. - Türkiye’nin, dünyada halen yoÄŸun olarak kullanılan fosil kaynakların, özellikle petrol ve doÄŸalgazın görünür rezervleri yeterli düzeyde deÄŸildir. - Kömür, jeotermal ve hidrolik enerji rezerv ve potansiyeli ise dünya kaynak varlığının %1’i civarındadır.
Başlıca Enerji Kaynaklarımız
1. TaÅŸ Kömürü - 1. Jeolojik Zaman’da oluÅŸmuÅŸ bir kömür türüdür. - Kalorisi yüksek olduÄŸundan genellikle Demir-Çelik ... (Devam)
Ekonomik Açıdan;- KiÅŸi başına düÅŸen gelir azalır.- Ekonomik kalkınma hızı yavaÅŸlar.- Ä°ÅŸsizlik oranı yükselir.- Bağımlı nüfus oranı artar. Sosyal Açıdan;- Köyden kente göç fazladır.- Kültür çatışması ve kültür ÅŸoku artar.- Sosyal ve siyasal sorunlar yaÅŸanabilir.- EÄŸitim ve saÄŸlık hizmetleri yetersiz hale gelir. Kentsel Açıdan;- Trafik sorunu artar.- Çarpık kentleÅŸme artar.- Konut açığı artar.- Sanayi tesisleri kentlerin içinde kalır. Çevresel Açıdan;- Hava, su, toprak, gürültü kirliliÄŸi artar.- DoÄŸal kaynaklar hızla tükenir.- Hızlı büyüyen kentler doÄŸal alanları daraltır. (Devam)
Nüfus YoÄŸunluÄŸu: Belirli bir alanda bulunan insanların birim alandaki dağılımına nüfus yoÄŸunluÄŸu denir. Nüfus YoÄŸunluÄŸu = (Toplam Nüfus / Yüzölçüm )
A. DoÄŸal (Fiziki) Faktörler
1. Yeryüzü Åžekilleri
DaÄŸların Uzanışı DaÄŸlarımızın genelde doÄŸu batı uzanışlı olması; v Kıyı ile iç kesimler arasındaki ulaşımı güçleÅŸtirir, v Deniz etkisinin iç kesimlere girmesini engeller. Bu nedenle kıyılarımız daha fazla nüfuslanmıştır.
Hinterland: Bir merkezin iç kesimlerle etkileÅŸimine hinterland denir. EÄŸer bir yerleÅŸmenin diÄŸer yerleÅŸmelere ulaşımı kolaysa hinterlandı geniÅŸ, zorsa hinterlandı dardır.
Hinterlandı dar olan Sinop, Giresun gelişememesine karşın geniş bir hinterlanda sahip İstanbul, İzmir daha fazla gelişmiştir.
Ä°ÅŸlenmiÅŸ ya da yarı iÅŸlenmiÅŸ ham maddelerin fabrikalarda iÅŸlenerek kullanılabilir hale getirilmesi yöntemlerine sanayi denir. 1750’li yıllarda Avrupa’da su buharı gücünden yararlanma ile sanayileÅŸme baÅŸlamış ve buradan tüm dünyaya yayılmıştır. Günümüzde sanayileÅŸme bir geliÅŸmiÅŸlik ölçütüdür. Öyle ki sanayileÅŸmiÅŸ ülkelerde refah seviyesi daha yüksektir.
Türkiye’de SanayileÅŸmeyi Etkileyen Faktörler Fabrika kuruluÅŸunda dördüncül (bilgi toplama, araÅŸtırma, yayma) ve beÅŸincil (bilgilere dayalı karar verme) sektörler etkilidir. Öncelikle kurulacak sanayi türü belirlenir: Demir – Çelik, Rafineri, Maden iÅŸleyen sanayi kuruluÅŸları ham maddeye yakın kurulurlar. Büyük sermaye gerekir. Küçük ölçekli sanayi kuruluÅŸları için yer seçimi fazla &... (Devam)
- Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili bir yarım ada ülkesidir. - Denizlerimiz ulaşım, balıkçılık ve turizm için kullanılmaktadır. - Ayrıca Karadeniz'i Akdeniz'e baÄŸlayan stratejik öneme sahip boÄŸazlarımız bulunmaktadır. - Türkiye’de deniz ticareti 1926’ya kadar yabancıların elindeydi. - 1926’da Kabotaj Kanunu ile denizlerimizde yolcu ve yük taşıma hakkı bize geçmiÅŸ ve deniz ticaretimiz geliÅŸme göstermiÅŸtir.
a. Karadeniz - Karadeniz Avrupa ile Anadolu arasında yer alan bir iç denizdir. - Dünya denizlerine Ä°stanbul ve Çanakkale BoÄŸazları ile baÄŸlanır. - Tuzluluk oranı binde 18, Türkiye’de kıyısındaki uzunluÄŸu 1600 km dir. - Günümüzden 8000 yıl önce tatlı su gölü olan Karadeniz, buzul çağı sonrasında deniz seviyesinin yükselmesi ile denizlere açılmıştır. ... (Devam)