Akıntı, genel anlamda suyun hareketidir. Okyanus gibi geniş su kütleleri üzerinde meydana gelen akıntılara okyanus akıntısı denir.

Okyanus akıntılarının oluşumunu genel olarak üç faktör sağlar:

- Rüzgârlar
- Gelgit
- Sıcaklık ve tuzluluk farkları
- Seviye farkı

Rüzgârlar, akıntıların oluşumunda temel faktördür. Yerel rüzgârlar daha dar alanlarda etkili iken sürekli rüzgârların oluşturduğu akıntılar daha geniş alanları kapsar. Rüzgârlar genellikle yüzey akıntısı oluşturur.

Gelgit olayı da akıntılara sebep olabilir. Ayın çekim kuvvetinin arttığı dönemde kıyıya doğru olan akıntı, çekim kuvvetinin azalmasıyla okyanus içine doğru olur.

Sıcaklık ve tuzluluk farkı da akıntı oluşturur. Soğuk suların ve tuzlu suların yoğunlukları daha fazladır. Bu nedenle soğuktan sıcağa, tuzlu sudan daha az tuzlu suya doğru akıntı oluşur. Yoğunluk farkı ne kadar fazlaysa akıntı o kadar şiddetli olacaktır.

Akıntıların oluşmasını sağlayan son faktör seviye farkıdır. Daha çok iç denizlerde etkili olsa da Okyanus üzerinde de etkili olduğu bölgeler vardır.

Akıntılar üç farklı grupta incelenebilir:

- Gelgit akıntıları
- Kıyı akıntıları
- Yüzey akıntıları

Kıyıdaki akıntıları üç grupta inceleriz.

Bunlardan biri kıyı boyu akıntısıdır. Dalgalar hiçbir zaman tam bir paralel kıyıya ulaşmaz. Bu nedenle enerjisini boşaltırken açıya bağlı ve kıyıya dik bir akıntı oluşturur.

Diğer bir kıyı akıntısı geri akıntılardır. İki dalga arasında çevresine göre daha sığ bir alanda meydana gelir. Kıyıdan okyanusa doğru çektikleri için tehlikeli akıntılardır.

Son kıyıda göreceğimiz akıntı tipi ise derine - yüzeye doğru akıntılardır. Bunlar dikey yönde etkilidirler.

Okyanus akıntılarını etkileyen faktörler:

- Koriyolis Etkisi
- Sürekli rüzgârlar
- Kıyı şekli

Dünyanın kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru dönmesi nedeniyle akıntılar kuzey yarım kürede sağa, güney yarım kürede sola doğru saparlar.

Okyanus akıntıları genel olarak bir daire çizer. Hint Okyanusu'nda bir, diğer okyanuslarda biri kuzeyde diğeri güneyde iki tane daire oluşturur. Bu daireler Kuzey yarım kürede saat yönünde, güney yarım kürede saatin tersi yönündedir.

Ekvator tarafından gelen akıntıları sıcak okyanus akıntılarını, kutup tarafından gelenlerse soğuk okyanus akıntılarını oluşturur.

Genel olarak kuzey yarım kürede kıtaların batısında sıcak, doğusunda ise soğuk su akıntıları etkilidir. Güney yarım kürede ise tersi bir durum söz konusudur.

Okyanus akıntılarının adlandırılması:

Genel olarak coğrafya kitaplarında öğretilen 13 ana okyanus akıntısı vardır.

Atlas Okyanusu'nun Kuzeyi

Gulf-Stream (Sıcak) Orta Amerika'dan Avrupa'ya doğru uzanır. Tropikal siklon oluşma ihtimalini arttırır. Yenilenebilir enerji kaynağı olarak potansiyeli yüksektir.

Labrador (Soğuk) Arktik Okyanusu'ndan Atlas Okyanusu'nun kuzeyine doğru akar. Gulf-Stream ile karşılaştığı yer balıkçılık için oldukça zengin bir alandır.

Kanarya (Soğuk) Adını, yolu üzerinde yer alan Kanarya Adaları'ndan alır. Afrika'nın batısından Ekvator'a doğru hareket eder.

Kuzey Amerika

Alaska (Sıcak) Pasifik Okyanusunun kuzeydoğusunda, saatin ters yönünde bir daire çizer.

Kaliforniya (Soğuk) Britanya Kolombiyası'ndan Kaliforniya'nın kuzeyine doğru hareket eder.

Güney Amerika

Humboldt (Peru) (Soğuk) Şili'den Peru'ya doğru hareket eder. Gelişmiş bir ekosisteme ev sahipliği yapar. Dünya balık üretiminin %20'si bu kıyılardadır. İç kesimlerde yağış ihtimalinin azalmasını sağlamıştır. Bu nedenle Güney Amerika'nın batısında çöllere rastlanır (Örneğin Atakama Çölü).

Brezilya (Sıcak) Brezilya kıyıları boyunca güneye doğru gider ve Falkland Adaları'ndaki akıntı ile birleşir.

Güney Afrika

Benguela (Soğuk) Kap Bölgesi'nden kuzeye doğru hareket eder. Kıyı boyunca zengin bir biyoçeşitlilik görülür.

Mozambik (Madagaskar) (Agulhas) (Sıcak) Hint Okyanusu'nun batısında Madagaskar ile Afrika kıtası arasında yer alır.

Avustralya

Batı Avustralya (Soğuk) Antarktika akıntısının Avustralya'nın batısından kuzeye yönelmesi ile ortaya çıkmıştır.

Doğu Avustralya (Sıcak) Tasman Denizi'nden Büyük Set Resifi'ne doğru gider.

Japonya

Oyaşivo (Soğuk) Arktik Okyanusu'ndan doğar. Bering Denizi'nden geçerek Japonya kıyılarında Kuroşivo ile karşılaşır.

Kuroşivo (Sıcak) Yolculuğuna Tayvan'dan başlayarak Japonya kıyılarına ulaşır.