SAĞLIK Kuraklığın artması ve su kıtlığına bağlı salgın hastalıklarda artış olacaktır. Yaz mevsimi daha sıcak geçecek, sıcak çarpmaları artacaktır. Yeterli temiz içme suyuna sahip olamayan Afrika kıtası günümüzde sıklıkla ölüme götüren salgın hastalıklarla uğraşmaktadır. TARIM Yükselen sıcaklıklar tropik bölgelerde ürün kaybına neden olurken tahıl üretimi için çok soğuk olan kuzey bölgeler tarım için elverişli hâle gelecektir. Örneğin, Sibirya, Kanada hatta Alaska’da artık orta kuşak bitkileri yetişebilecek. Ancak bu bölgelerdeki tahıl üretimi tropik bölgelerdeki ürün kaybının yerini doldurmaya yetmeyecektır. SU KAYNAKLARI Buharlaşma artacak, buna bağlı kuraklık artacaktır. Hava sıcaklığındaki artışa bağlı olarak havanın nem tutma kapasitesi artacak, yağış azalacak. Yer altı... (Devam)
(Kaynak 1) Aşağıdaki kavram ağı haritasında küresel ısınmadan etkilenen bazı unsurlar verilmiştir. Ön bilgilerinizden yararlanarak kutucuklarda belirtilen başlıklar ile ilgili küresel ısınmanın meydana getirdiği değişimleri boş bırakılan yerlere yazınız. TARIM: Yükselen sıcaklıklar tropik bölgelerde ürün kaybına neden olurken tahıl üretimi için çok soğuk olan kuzey bölgeleri de tarım için elverişli hâle gelecektir. Örneğin, Sibirya, Kanada hatta Alaska'da artık orta kuşak bitkileri yetişebilecek. Ancak bu bölgelerdeki tahıl üretimi tropik bölgelerdeki ürün kaybının yerini doldurmaya yetmeyecektir. SAĞLIK: Sıcaklık artışına bağlı stres ve psikolojik sorunlar ortaya çıkacak, Sıcaklığın artışı ile hava kirliliği de artmaktadır.Bu da özellikle solunum yolu hastalıkları sonucu ölümlerde artışa yol a&... (Devam)
Aşağıdaki soruları cevaplandırınız. 1. Çevrenin bozulması ve çevre sorunlarının ortaya çıkması nasıl başlamıştır?CEVAP: Sanayi Devrimi ile çevre sorunları büyük oranda artmıştır. Bunun sebebi fosil yakıtların fazla kullanılması, bunların çevreye verdiği kirliliktir. Ayrıca hızlı nüfus artışı doğal kaynaklara olan talebi arttırmıştır. 2. Gelecekte yaşanacak çevre sorunlarını azaltmak ve ortadan kaldırmak için neler yapılmalıdır?CEVAP: Çevre sorunlarını önlemek için insanlar bilinçlendirilmeli, yenilenebilir kaynaklar tercih edilmeli, doğal kaynakların sürdürülebilir ve planlı kullanılması sağlanmalıdır. 3. Günümüzdeki çevre sorunlarının ortaya çıkmasında hangi faktörlerin etkileri vardır?CEVAP: Hızlı nüfus artışı, sanayileşme, şehirleşme, çarpık kentleşme, doğal kay... (Devam)
Benzer tür, boyut ve yapı özellikleri gösteren bitki toplulukları formasyon olarak adlandırılır. Doğal çevre faktörleri bitkilerin farklı formasyon ve gruplara ayrılmasını sağlamıştır.
1. Ağaç Formasyonu: Yağışın 400 mm den fazla, sıcaklığın 6°C den yüksek olduğu alanlarda oluşabilen, boyu iki metreden daha fazla, gövde-dal-yaprak gibi organları bulunan bitkilere ağaç adı verilir. Ağaçların geniş alanlarda bir araya gelmesi ile ormanlar ortaya çıkar. Başlıca orman türleri: Ekvatoral Yağmur Ormanları, Muson Ormanı, Orta Kuşak Karma Ormanları, Tayga Ormanları.
2. Çalı Formasyonu: Orman yetişme koşullarının bulunmadığı yerlerde doğal olarak oluşan, ancak çok geniş alanlarda orman tahribatının etkisi ile yaygınlaşan kısa boylu ağaçcıklara çalı adı verilir. Başlıca çalı türleri: Maki, Garig, Psö... (Devam)
1. İklim: İklim koşulları bitkilerin oluşum, gelişim ve yayılım özelliklerini doğrudan etkileyen en önemli faktördür.
- Sıcaklık: Sıcaklık değerlerinin düşük olduğu yerlerde bitki gelişimi zordur. Toprağın donmuş halde olması bitkinin beslenmesini engellediği gibi soğuk koşullar besin dolaşımını da olumsuz yönde etkiler. Yüksek sıcaklık değerleri ise buharlaşmayı şiddetlendirerek hem bitkilerin topraktan su yoluyla beslenmesini engeller hem de bitkinin sürekli su kaybetmesine yol açar. - Yağış: Bitkilerin oluşabilmesi, beslenebilmesi ve varlığını sürdürebilmesi için yağış olmazsa olmaz bir faktördür. Yağışlı alanlarda bitki örtüsü daha sık ve yoğun, kurak alanlarda ise seyrek ve cılızdır. - Rüzgar: Bitkilerin besin çevrimini sürdürebilmesi için havadaki karbondioksit ve oksijene ihtiyaçları... (Devam)
Ekosistem: Canlı ve cansızların oluşturduğu birlikteliğe ekosistem denir.
Biyoçeşitlilik: Bir bölgedeki genlerin, ekosistemlerin ve ekolojik olayların oluşturduğu bütüne biyolojik çeşitlilik denir. Biyoçeşitlilik birinci derecede doğal koşullara bağlıdır.
Biyom: Benzer bitki ve hayvan topluluklarını barındıran yaşam ortamlarına biyom denir.
Habitat: Belirli bir canlı türünün yaşam alanı.
Biyoçeşitliliği Etkileyen Başlıca Faktörler
Biyoçeşitliliğin Yeryüzündeki Dağılışı
1. Yağmur Ormanları Biyomu Bulunduğu Yer: 0 – 10 derece kuzey ve güney paralelleri. İklim: Yıl boyunca nemli ve sıcak Bitkiler: Yüksek ağaçlardan ot ve çalılıklara. Yıl boyuna yeşil kalabilen yayvan yapraklılar Hayvanlar: Yılan, kertenkele, kurbağa, şempanze, j... (Devam)
- Dağlık alanlarda bitkiler sıcaklık ve kar örtüsü sebebiyle uzun süre varlık gösteremezler. Yalnızca yaz aylarında bu alanlarda çayır topluluklar ortaya çıkar. Bu bitkilere “Alpin Çayırlar” ya da “Dağ Çayırları” adı verilir. - Çayır toplulukları aynı zamanda sert karasal iklim bölgelerinde Tayga ormanlarının bulunmadığı alanlarda da görülürler. - Sıcaklığın az olması ve yaz mevsiminde yağışların görülmesi bitki örtüsünün uzun boylu otlardan oluşmasına yol açmıştır. - Yükseltiye bağlı sıcaklık düşüşünden dolayı belirli bir seviyeden sonra orman örtüsü görülmez. Bu seviyeye “orman üst sınırı” denir. Orman örtüsünün ortadan kalkmasının sebebi aşırı yükseltiden dolayı düşük sıcaklık v... (Devam)
Tarih boyunca insanlar, ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli doğal kaynakları kullanmışlardır. Bu doğal kaynaklan kullanırken de yaşadıkları mekânı ve çevreyi çeşitli şekillerde değiştirmişlerdir. Tüm doğal kaynakların kullanımı ile ilişkili sorunlarda olduğu gibi madencilikte de faaliyet türlerine bağlı olarak farklı boyutlarda gelişen çevre bozulmaları meydana gelmiş ve gelmeye devam etmektedir. Maden kömürü çıkarımının çevreye olan olumsuz etkileri nelerdir? Yüzey şekillerinin ve drenajın değiştirilmesiFlora ve faunanın zarar görmesiÇevre düzenlemesi yapılarak olumsuz etki aza indirilebilir. Ancak bu durum kömür çıkarma maliyetini arttırır
Maden kömürü yakılmasının çevreye olan olumsuz etkileri nelerdir? Hava kirliliğine yol açar.Havadaki karbondioksit oranını a... (Devam)
1. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı küçülür. Buna bağlı olarak;
a) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol uzar.
b) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe güneş ışınlarının uzaya yansıma oranı artar.
c) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe ortalama sıcaklıklar azalır.
Ortalama sıcaklıklar Ekvator ve çevresinde yüksek, kutuplar ve çevresinde düşüktür.
d) Güneş ışınlarının geliş açısındaki farklığa bağlı olarak sıcaklık kuşakları oluşmuştur.
Üç sıcaklık kuşağı bulunur: Sıcak kuşak, ılıman kuşak ve soğuk kuşak.
e) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe deniz suyu tuzluluğu ve sıcaklığı azalır.
Ekvator ve çevresi sıcak olduğu için burada bulunan su yüzeylerinde (okyanus, deniz, göl) buharlaşma fazladır. Bunun bir sonucu olarak tuzluluk d... (Devam)
Canlı yaşamının vazgeçilmez bir parçası olan bitkiler, besin üretimi yapan canlıların ortak adıdır. Bitkiler Dünya üzerinde en kalabalık ve çeşitlilik gösteren canlı grubudur. Bu nedenle bitkileri farklı şekillerde sınıflandırmak mümkündür. Ancak coğrafi açıdan bitkiler üç temel gruba ayrılmaktadır. Bunlar ot, çalı ve orman formasyonlarıdır.
Bitkilerin gelişimine damgasını vuran faktörler her bitki üzerinde farklı etkilerde bulunmaktadırlar. Her bitki grubunun bir araya gelmesini sağlayan bu faktörler bitki formasyonlarının yetime ortamının koşullarını belirler. Bu faktörler: İklim, yer şekilleri, yükselti, toprak yapısı, biyolojik faktörlerdir. (Devam)
İnsanlık tarihi içinde insanın ilk yaptığı ekonomik faaliyet tarımsal üretimdir. Tarımsal üretim bu nedenle birincil ekonomik faaliyet olarak adlandırılmıştır.
Tarımın ardından ikinci sektör ise sanayidir. Geçmişte sınırlı bir iş kolu olan endüstriyel üretim, sanayi devriminden sonra büyük aşama kaydetmiştir. Sanayi sektörü ikincil faaliyetler olarak adlandırılır.
Sanayi Devrimini izleyen yıllarda insan ihtiyaçlarının geniş ölçüde karşılanabilmesi için bir hizmet sektörü ortaya çıkmıştır. Hizmet sektörü de üçüncül faaliyetler olarak adlandırılmaktadır.
1. Birincil Faaliyetler (Tarım) - Toprağa dayalı veya basit üretime dayalı faaliyetlerdir. - Tarım, Tarım ürünleri (ekme, dikme, biçme, toplama) Hayvancılık (et, süt, yu... (Devam)
- Ekvatoral iklimde bitki örtüsü yıl boyunca yeşil kalan yağmur ormanlarından oluşmaktadır. - Yağmur ormanları dev boyutlu (50-60m) büyük ağaçlar ile oldukça uzun boylu orman altı bitkilerinden meydana gelir. - Sıcaklığın 20 °C nin altına düşmediği, yağış miktarının 2000 mm’den fazla olduğu alanlarda görülür. - Büyük bölümü Amazon (Brezilya) ve Kongo havzaları içinde yer almaktadır. - Yağmur ormanları atmosferdeki karbondioksit dengesini koruduğu için Dünya ekolojik sistemde çok önemli bir yere sahiptir. - Ciddi tahribata maruz kalan bu ormanlar kendini kısa sürede yenileyebilmektedir. (Devam)
Fransa'nın coğrafi konumu, yeryüzü şekilleri, dağları, platoları, iklim ve bitki örtüsü, su kaynakları, beşeri ve ekonomik özellikleri, tarım, sanayi ve ticaret bilgileri ile ülke kimlik kartı... (Devam)
Orta Kuşağın Karma Ormanları Ilıman okyanusal iklim bölgelerinde görülen ormanlardır. Kışın yapraklarını döken ormanlar, Orta kuşağın yaz mevsimi serin, kış mevsimi ılık geçen, her mevsimi yağışlı yerlerinin hakim bitki formasyonudur. Yıllık yağış tutarı 1000 mm den fazladır. Kışın yapraklarını döken ormanların, daima yeşil iğne yapraklı ormanlar kuşağıyla temas sahalarında, araya iğne yapraklı ağaç türleri de karışır. Böylelikle bu sahalarda, daima yeşil iğne yapraklı ağaçlara kışın yapraklarını döken yayvan yapraklı ağaçların bir arada bulundukları değişik bir bitki formasyonu görülür ki, bu tür ormanlara karışık yapraklı ormanlar da denir. Ilıman okyanus ikliminin bitki örtüsü yükseltiye bağlı olarak değişim gösterir. Kıyı kesimlerde geniş yapraklı ağaçların oluşturduğu ormanlar ye... (Devam)
İtalya'nın genel özellikleri, tarihi, coğrafi konumu, komşuları, bölümleri, volkanları, iklimi, su varlığı, beşeri ve ekonomik özellikleri ve dahası... (Devam)
- Akdeniz iklim bölgesinin ana bitki örtüsü Kızılçam ormanlarıdır. Onların ortadan kalkmasıyla oluşan kısa boylu ağaçcık ve çalı topluluklarına maki adı verilir. - Makiler zeytin, defne, kocayemiş, zakkum gibi türlerden oluşurlar. - Makiler özellikle kış mevsiminde yaprağını dökmeyen ve yeşil kalan bitkilerden oluşmaktadır. - İnsan tahribatı makilerin de yer yer ortadan kalkmasına neden olmuştur. Bunların yerini daha da kısa boylu çalılar yani garigler almıştır. (Devam)
- Kışın yaprağını döken geniş yapraklı ağaç türlerinden oluşan ormanlara muson ormanı denir. - Boyları 20-30 m aralığında değişen bu ormanlar oldukça sıktır. Genellikle bambu gibi ağaç türlerine rastlanır. Ayrıca çay, pirinç ve turunçgillerin anavatanıdır. - Orman örtüsü gürse de bitki çeşitliliği ekvatoral yağmur ormanları kadar fazla değildir. - İç kesimlerde musonlar yerlerini savanlara bırakmaktadırlar. Yüksek dağlık alanlarda ise bitki türleri giderek değişime uğrar. (Devam)
- Yağmur ormanları ile çöller arasında yer alan genellikle ot topluluklarından oluşan, kuraklığa dayanıklı ağaçcıkların da görüldüğü bitki topluluklarına savan denilmektedir. - Yağmur ormanları kadar fazla ve düzenli yağmur almadıkları için daha seyrek, kısa ağaç ve çayır toplulukları ortaya çıkmıştır. Savanlar çöllere yaklaştıkça steplere dönüşürler. - Kurak savan bölgelerinin akarsu boylarında dar ve geniş şeritler halinde ormanlara rastlanır. - Genellikle palmiye ve şemsiye ağaçlarından oluşur (park ya da galeri ormanı da denir). - Savanlar kış aylarında ortadan kalkarlar. (Devam)
1. Gecekondulaşma Kırsal kesimden büyük kentlere göç eden nüfusun kaçak olarak inşa ettikleri evlere gecekondu denir.
Büyük kentlere göç eden kırsal nüfusun, kamunun veya özel kişilerin mülkiyetinde bulunan arsalarda kaçak olarak yaptığı sağlık ve imar koşullarına uymayan konuta gecekondu denir.
2. Çevresel Sorunlar Hava Kirliliği: Fabrikalarda, evlerde ve motorlu taşıtlarda kullanılan fosil yakıtların yanması sonucunda havaya zehirli gazlar karışmaktadır.
Su Kirliliği: Sanayi ve evsel atıklar ile kimyasal kirleticiler sularımızı kirletmektedir.
Ses (Gürültü) Kirliliği: Taşıtlardan, evde, işte ve sokakta kullanılan çeşitli makinelerden yayılan yüksek düzeydeki sesler gürültü kirliliğine yol açar.