Nüfus ve Yerleşme

Nüfus; sınırları belirlenmiş bir alanda, belirli bir tarihte bulunan toplam insan sayısıdır. Belirli bir alanda yaşayan insanların sayısı ve nitelikleri zamana bağlı olarak hızlı ve büyük bir değişim içerisindedir.
Nüfus, nüfus sayımları ile tespit edilir. Ancak nüfusun tespiti için sayımların dışında da kaynaklar kullanılabilmektedir. Örneğin doğum – ölüm kayıtları, göç kayıtları, banka ve sigorta kayıtları ve dönemsel olarak yapılan bilimsel araştırmalar gibi. Ancak temelde belirli bir alanda yaşayan toplam insan sayısı nüfus sayımları aracılığı ile tespit edilir.
Nüfus Sayımları;
Bir ülkenin tümünde veya sınırları belirlenmiş bir bölgede yaşayan tüm insanlarla ilgili sayısal, ekonomik ve toplumsal verilerin toplanma, değerlendirilme ve analiz edilme sürecine nüfus sayımı denir. Yani nüfus sayım... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 10 Temmuz 2013 1 yorum

Nüfus Artışı; doğum miktarının, ölüm miktarından fazla olmasıdır. Nüfusun çok büyük bir hızla kısa sürede göstermiş olduğu artışlar ise nüfus patlaması olarak adlandırılır. Dünyada nüfus patlamalarını 3 aşamada inceleriz.
1. Paleolitik Dönem
Bu dönemin başlangıcı günümüzden 2 milyon yıl öncesine dayanır. Paleolitik dönemin başında insanın araç yapma becerisi kazanması, beslenme ve korunma kültürünü büyük değişime uğratmış, bu sayede nüfus önemli ölçüde artmıştır. Bu evrede dünya nüfusu yaklaşık birkaç milyon kişi, ortalama ömür 20-25 yıl kadardır.
2. Neolitik Dönem
İnsanoğlunun günümüzden yaklaşık 10000 yıl önce yerleşik yaşama geçmesi ve tarımsal faaliyetlerin başlaması nüfus üzerinde büyük e... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 10 Temmuz 2013 Yorum yok

Nüfus ülkeler için önemli olduğu kadar aşırı ve düzensiz artması da başlı başına bir sorundur. Aşırı nüfus artışının başlıca sonuçları şöyle özetlenebilir:
 
- Beslenme ve gıda yetersizliği,
- Gelir dağılımında dengesizlik,
- İşsizlik,
- Düzensiz kentleşme,
- Aşırı kaynak tüketimi,
- Yanlış arazi kullanımı,
- Çevre kirliliği,
- Sağlık, eğitim, konut yetersizliği,
- Ulaşım ve belediye hizmetlerinin aksaması,
- Kişi başına düşen gelirin azalması. 
 
Diğer taraftan nüfus artışının kimi dolaylı olumlu sonuçları da bulunmaktadır:
 
- Kalkınmaya yardımcı olması,
- Ucuz işgücü temininin sağlanması,
- Asker ihtiyacının karşılanması.
Nüfus artışının sorun olmaktan çıkarılması için kalkınma hızının yüksek olması gerekir, yoksa nüfus artışı pot... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 10 Temmuz 2013 Yorum yok

A) Fiziki (Doğal) Etmenler
 
 - İklim ve bitki örtüsü, aşırı sıcak ve soğuk bölgeler seyrek nüfuslu, ılıman bölgeler ise yoğun nüfusludur.
- Yer şekilleri, engebeli ve dağlık alanlarda nüfus seyrektir.
- Enlem ve bakı, orta enlemler ile dağların güneşe bakan yamaçları daha nüfusludur.
- Su kaynakları, su hayattır. Bu nedenle kurak alanlar seyrek nüfuslanmıştır. Çöller örnek verilebilir.
- Toprak koşulları, verimli tarım alanlarının bulunduğu topraklar tarih boyunca yoğun nüfuslanmıştır. Mezopotamya, Nil vadisi, Indus ve Ganj gibi.
 
B) Beşeri Etmenler
- Ulaşım koşulları, ulaşımın kolay olduğu, her türlü mal ve hizmetin alınabildiği yerler yoğun nüfusludur.
- Tarihi etmenler, savaşlar, istilalar ve nüfus değişimleri nüfusun dağılışını etkiler.
- Ekonomik faktörler, ekonomik gelir seviyesi... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 07 Ağustos 2013 Yorum yok

 
A) İnsan Yaşamının Bulunmadığı Bölgeler
 
- Kutuplar
- Çöller
- Dağların yüksek kesimleri
 
 
B) Seyrek Nüfuslu Yerler
 
- Amazon – Kongo havzaları
- Kuzey Afrika, Patagonya, Avustralya (sıcak)
- Kanada, Alaska (soğuk)
 
C) Nüfusun Yoğun Olduğu Yerler
 
- Güneybatı Asya (Muson Asyası)
- Avrupa’nın batı kesimi
- Akdeniz havzası
- Amerika’nın doğu kıyıları
- Gine körfezi ve çevresi
  (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 07 Ağustos 2013 Yorum yok

 


Kıta

2005 Nüfusu

Yüzde


Asya

4,1 milyar

64%


Afrika

1 milyar

14%


Avrupa

730 milyon

11%


Orta ve Güney Amerika

580 milyon

9%


Kuzey Amerika

350 milyon

5%


Okyanusya

35 milyon

0,5%


  (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 07 Ağustos 2013 4 yorum

A) Doğumlar
 Doğurganlık: Canlı doğum sayısı Doğurgan Nüfus: Doğum yapabilme özelliğine sahip 15-49 yaş arası kadın nüfus Doğum Oranı= (Doğum Sayısı / Toplam Nüfus) x 1000
Doğurganlık Oranını Etkileyen Faktörler:
1. Doğal afet, salgın hastalık, savaşlar2. Eğitim seviyesi ve ekonomik durum3. Bebek ölümleri4. Evlilik yaşı ve oranı5. Dinin etkisi6. Nüfusun yaş ve cinsiyet durumu7. Şehirleşme ve kadının sosyal statüsü8. Ülkelerin uyguladığı nüfus politikaları
B) Ölümler
 Ölüm Oranı= (Ölüm Sayısı / Toplam Nüfus) x 1000
Ölümlerin Nedenleri:
1. Sağlık problemleri2. Depremler, sel ve su baskınları3. Savaşlar4. Salgın hastalıklar5. Kıtlıklar6. Kitlesel kazalar
C) Ortalama Yaşam Süresi
 Ortalama... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 07 Ağustos 2013 1 yorum

            Bir ülkenin nüfus özelliklerini gösteren çizimlere nüfus piramitleri denir. Yatay eksende kişi sayısı ya da oranı, dikey eksende ise yaş grupları bulunur.
 

 
 Piramitlerin Yorumlaması
 
1. Çocuk, Olgun ve Yaşlı nüfus hakkında bilgi verir.
- Çocuk Nüfus, 0 – 14 yaş grubu
- Olgun (Yetişkin) Nüfus, 15-64 yaş grubu
- Yaşlı Nüfus, 64+ yaş grubu
 

 
 2. Doğum ve ölüm oranları hakkında bilgi verir.
- Pozitif Piramit, her dönem, bir önceki döneme göre daha fazla doğum yaşanmıştır (gelişmemiş ülke).
- Durağan Piramit, her dönem, önceki döneme yakın doğum yaşanmıştır (gelişmiş ülke).
- Negatif Piramit, her dönem, önceki dönemden daha az doğum yaşanmıştır.
 

 
3. Ülkelerin ... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 08 Eylül 2013 3 yorum

 
1. Türklerin Orta Asya’dan Göçünden Kavimler Göçüne
 
Türklerin Orta Asya'dan Göçü
Türk göçlerinin en önemli sebebi, Ana yurt topraklarının verimsizleşmesidir. Büyük ölçüde kuraklık, nüfus yoğunluğu ve otlak darlığı, ekonomik sıkıntılara neden olmuştu. Hayvanların beslenmesi, çeşitli gıda maddeleri, giyim eşyası gibi ihtiyaçların karşılanması için iklimi elverişli zengin topraklar gerekiyordu.
Bu nedenle önceleri verimli topraklara sahip ve nüfusu az olan komşu ülkelere göçler yapıldı. Zamanla buraların da yeterli olmadığı görüldü ve yeni yerler aranmaya başlandı. Böylece ekonomik ve ticari yönden daha iyi imkanlara sahip diğer topraklara göçler başladı.
 
Kavimler Göçü
4. yüzyılın sonlarına doğru g... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 16 Eylül 2013 1 yorum

 
1. Doğal Yıkımlar
Deprem, Heyelan, Kuraklık, Taşkın, Çığ, Sel olayları, Volkanik püskürmeler, Çölleşme gibi doğal yıkımlar göçlere neden olmaktadır.
Örneğin 23 Ekim 2011 Van Depremi sonrasında burada yaşayanların bir kısmı başka illere göç etmiştir.
 
2. Sosyal ve Siyasi Nedenler
Savaşlar, İşgaller, Devrimler, Terör olayları, Dini olaylar göçlere neden olmaktadır.
Örneğin Sırpların işgali nedeniyle Bosnalıların bulundukları bölgeyi terk etmesi siyasi nedenli bir göçtür.
 
3. Ekonomik Nedenler
Ekonomik gelişmenin yavaş olduğu bölgelerde iş olanaklarının az olması, göçlere neden olmaktadır. İşsizlik nedeniyle yapılan göçlere İşgücü Göçü denir.
İşgücü göçleri; Mevsimlik, Kısa Süreli ve Uzun Süreli olabilir. Örneğin &uum... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 16 Eylül 2013 2 yorum

Herhangi bir ülkenin sınırları içinde oluşan göçlerdir. Bu yer değiştirme hareketi sırasında ülke nüfusunda herhangi bir değişme söz konusu değildir. Genellikle iç göçlere bağlı olarak kent nüfusları artarken, kırsal nüfus azalmaktadır. İç göçler;
 
- Kırsal alandan kırsal alana
- Kırsal alandan kentlere
- Kentlerden kentlere
- Kentlerden kırsal alana
 
doğru olmaktadır.
 
İç göçlerin en fazla görüleni kırsal alandan kentlere doğru olanıdır.
- Verimli tarım alanları,
- Endüstrinin geliştiği bölgeler,
- Ticaret merkezleri,
- Maden yatakları bakımından zengin olan bölgeler,
- Turistik yöreler göçmen çekerler.
 


Kır Neden İtiyor?

Kent Neden Çekiyor?


Yeterli iş olanaklarının bulunmaması.

İş alanlarındaki çeşitlilik ve da... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 16 Eylül 2013 Yorum yok

Bir ülkeden başka ülkelere olan göçlerdir. Göç veren ülkenin nüfusu azalır. Dış göçler, oluşum nedenlerine göre 5 gruba ayrılır:
1. Zorunlu Göçler (Sığınma Göçleri)
Savaş, Baskı  Zulümden kaçarak başka ülkelere yapılan sığınma göçleridir.
Örneğin 1991 yılındaki Körfez Savaşı sırasında Kuzey Irak halkının bir bölümünün ülkemize göçü bu türdendir.
 


- Deprem, volkanik patlamalar, kuraklık ve sel gibi doğal afetlerden kaçış.
- Savaş, baskı, şiddet, ırk ayrımcılığı gibi insan eliyle ortaya çıkan kaçış ya da bu nedenlerle göçe zorlama.
- Aşırı nüfuslanma, kaynak ve gıda yetersizliği, açıklık tehlikesi gibi sosyal ve ekonomik sorunlar.
- Baraj yapımı veya yeni yerleşmeye bağlı göçler.

... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 16 Eylül 2013 6 yorum

U.S. Census Bureau (Amerikan Sayım Bürosu)'nun Dünya nüfus ve nüfus özellikleri veritabanını kullanarak ülkelerin nüfus piramitlerini elde edebilirsiniz.

Adres: https://www.census.gov/

Ayrıca Population Pyramid sayfasından da nüfus piramitlerine ulaşabilirsiniz. 

Sayfayı açtıktan sonra World yazısına tıklayarak herhangi bir ülke seçebilirsiniz.

Türkiye 2023 Nüfus Piramidi:

(Devam)

Nüfus ve Yerleşme 26 Kasım 2013 1 yorum

1. Gecekondulaşma
 Kırsal kesimden büyük kentlere göç eden nüfusun kaçak olarak inşa ettikleri evlere gecekondu denir.


Büyük kentlere göç eden kırsal nüfusun, kamunun veya özel kişilerin mülkiyetinde bulunan arsalarda kaçak olarak yaptığı sağlık ve imar koşullarına uymayan konuta gecekondu denir.


 
2. Çevresel Sorunlar
Hava Kirliliği: Fabrikalarda, evlerde ve motorlu taşıtlarda kullanılan fosil yakıtların yanması sonucunda havaya zehirli gazlar karışmaktadır.
 
Su Kirliliği: Sanayi ve evsel atıklar ile kimyasal kirleticiler sularımızı kirletmektedir.
 
Ses (Gürültü) Kirliliği: Taşıtlardan, evde, işte ve sokakta kullanılan çeşitli makinelerden yayılan yüksek düzeydeki sesler gürültü kirliliğine yol açar.
 
 
3. Sosyal Sorunlar
 
Kırsal kesimdeki sıcak aile o... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 16 Ocak 2014 Yorum yok

- Yerleşmelerin en küçük birimi meskendir.
- Meskenler, İnsanların çalışma, barınma, korunma gibi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmış tüm yapıları kapsar.
- Meskenler bulundukları doğal çevrenin izlerini taşır. Meskenlerde kullanılan malzeme türü ve yapı özellikleri doğal çevre özelliklerini taşır.
- Doğal çevrenin izlerini taşıyan meskenlere daha çok kırsal kesimde rastlanır.
 
1. Ahşap Meskenler
- Ağaç malzeme (tahta, kereste, kalas) kullanılarak inşa edilen evlerdir.
- Duvarlar ince, pencereler geniş, çatılar kiremit kaplı ve fazla eğimli, birkaç katlıdır.
- Başta Karadeniz olmak üzere, Ege ve Akdeniz’de ormanların içinde ve kenarlarında yer alan kırsal kesimde evlerin çoğu ahşaptır.
- Ahşap evlerin en bilindik eklentisi evin biraz uzağına yapılan ve yerden yüksekte ahşa... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 16 Ocak 2014 3 yorum

1. Türklerin Orta Asya’dan Göçünden Kavimler Göçüne
Türklerin Orta Asya'dan Göçü
Türk göçlerinin en önemli sebebi, Ana yurt topraklarının verimsizleşmesidir. Büyük ölçüde kuraklık, nüfus yoğunluğu ve otlak darlığı, ekonomik sıkıntılara neden olmuştu. Hayvanların beslenmesi, çeşitli gıda maddeleri, giyim eşyası gibi ihtiyaçların karşılanması için iklimi elverişli zengin topraklar gerekiyordu.
Bu nedenle önceleri verimli topraklara sahip ve nüfusu az olan komşu ülkelere göçler yapıldı. Zamanla buraların da yeterli olmadığı görüldü ve yeni yerler aranmaya başlandı. Böylece ekonomik ve ticari yönden daha iyi imkanlara sahip diğer topraklara göçler başladı.
Kavimler Göçü
4. yüzyılın sonlarına doğru gerçekleşen Kavim... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 18 Ocak 2014 Yorum yok

Ülkemizde ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. 2007 yılından itibaren De Jure (adrese dayalı) sayım yapılmaya başlanmıştır. Bu sayımlar ile nüfus hakkında çeşitli bilgiler edinilmektedir.
 
1. Yaş Dağılımı
 
0 – 14 yaş grubu arasındaki nüfusun payı fazladır. Bu genç bir nüfusa sahip olduğumuzu gösterir.
 
Nüfusun yaş ortalaması 28’dir. Bu sayının son yıllarda artışta olduğu görülür. Bu durum nüfusun yaşlanmakta olduğunu gösterir.
 
Nüfus piramidimiz gelişmekte olan ülke piramididir.
 
2. Cinsiyet Dağılımı
 
1945’e kadar kadın nüfus daha fazla iken bu yıldan sonra erkek nüfus daha fazla olmuştur.
 
Cinsiyet dağılımına etki eden faktörler: Doğumlar (eşit), Savaşlar (Cumhuriyetin ilk yıllarında erkek nüfus az olmasının sebebidir) ve Göçler (G&ou... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 12 Şubat 2014 Yorum yok

1. Dönem (1927 – 1950)

İlk nüfus sayımı 1927’de yapılmıştır.

Nüfus artış hızı azdır.

2. Dönem(1950 – 1960)

Sanayileşme, tarımda makineleşme, karayollarına önem verilmesi gibi sebeplerle şehre göç artmıştır.

Nüfus artış hızı yaşam standardının yükselmesine bağlı olarak artmıştır.

3. Dönem (1960 – 1980)

5 yıllık 4 kalkınma planı hazırlanarak nüfusun niteliğini arttırma ve nüfus artış hızını dengede tutma amaçlanmıştır.

Yurtdışına işçi göçleri artmıştır.

4. Dönem (1980 sonrası)

Şehirde yaşayan nüfusun artması, küçük aile yapısının yaygınlaşması ve eğitim seviyesindeki yükselmeye bağlı olarak nüfus artış hızı yavaşlamıştır.

Nüfusun özellikleri (okur – yazar oranı, doğurganlık oranı, kır – şehir nüfus oran... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 12 Şubat 2014 Yorum yok

1. İç Göçler
 
a. Mevsimlik Göçler
Tarıma, turizme ve yaylacılığa dayalı geçici nüfus hareketleridir.
b. Daimi Göçler
Kırdan kıra, kırdan kente, kentten kıra, kentten kente sürekli olarak yerleşme amaçlı yapılan göçlerdir.
 
Türkiye’de göç veren bölgeler: Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgeleri
Türkiye’de en fazla göç veren iller: Ardahan, Bartın, Sinop, Siirt.
Türkiye’de göç alan bölgeler: Marmara ve Ege Bölgeleri.
Türkiye’de en fazla göç alan iller: İstanbul, Antalya, Tekirdağ, Ankara, İzmir, Muğla.
 
2. Dış Göçler
 
a. Yurtdışından Türkiye’ye Doğru
Kendi ülkesindeki baskı, savaş, şiddet olaylarından kaçan kişiler ile Balkanlardan gelen göçmenleri kapsar.
 
b. Türkiye’den ... (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 20 Şubat 2014 Yorum yok

Ekonomik Açıdan;- Kişi başına düşen gelir azalır.- Ekonomik kalkınma hızı yavaşlar.- İşsizlik oranı yükselir.- Bağımlı nüfus oranı artar.
Sosyal Açıdan;- Köyden kente göç fazladır.- Kültür çatışması ve kültür şoku artar.- Sosyal ve siyasal sorunlar yaşanabilir.- Eğitim ve sağlık hizmetleri yetersiz hale gelir.
Kentsel Açıdan;- Trafik sorunu artar.- Çarpık kentleşme artar.- Konut açığı artar.- Sanayi tesisleri kentlerin içinde kalır.
Çevresel Açıdan;- Hava, su, toprak, gürültü kirliliği artar.- Doğal kaynaklar hızla tükenir.- Hızlı büyüyen kentler doğal alanları daraltır. (Devam)

Nüfus ve Yerleşme 22 Şubat 2014 Yorum yok