Kaynağını yerin içinden (magmadan) alan kuvvetlere iç kuvvetler denir. Dağ Oluşumu, Kıta Oluşumu, Volkanizma ve Depremler iç kuvvetlere birer örnektir.
İç kuvvetlerin etkisiyle büyük yeryüzü şekilleri meydana gelir. Örneğin sıradağlar, volkanlar, ovalar.
Enerjisini yerin içinden alan ve yeryüzünün ÅŸekillenmesinde yapıcı etkiye sahip olan kuvvetlerdir. Bunlar levha hareketlerine baÄŸlı oluÅŸur. Bu teoriye göre kıtalar hareket halindedir. Bu hareketin yönü ve hızı birbirinden farklıdır. Buna baÄŸlı olarak farklı yerlerde farklı yer ÅŸekilleri görülür.
Bunlar: 1. Jeolojik Zamanlarda Türkiye 2. Orojenez (DaÄŸ OluÅŸumu) 3. Epirojenez (Kıta OluÅŸumu) 4. Depremler (Seizma) 5. Volkanizma
1. Jeolojik Zamanlarda Türkiye
1. Zaman (Paleozoik): - Paleozoikte oluÅŸan kara kütlelerine masif adı verilir. - Biga, Menderes, UludaÄŸ, Yıldız, Daday – Devrekani, Bitlis ve KırÅŸehir masifleri örnek verilebilir. - Ülkemizdeki taÅŸ kömürü yatakları bu dönemde oluÅŸmuÅŸtur.
İtalya'nın genel özellikleri, tarihi, coğrafi konumu, komşuları, bölümleri, volkanları, iklimi, su varlığı, beşeri ve ekonomik özellikleri ve dahası... (Devam)
1. Krater: Volkanların üzerinde yer alan konik çukurluk. Volkan söndükten sonra buranın suyla dolması sonucunda krater gölleri oluÅŸur. 2. Kaldera: Volkanik gazların yaptığı basınç sonucu oluÅŸan bir patlamayla büyük bir çukur oluÅŸur. Buna kaldera denir. Kaldera ayrıca koninin çökmesi ile de oluÅŸabilir. Söndükten sonra su ile dolması sonucu kaldera gölleri oluÅŸur. 3. Maar: Volganik gaz patlamaları ile oluÅŸan dairesel çukurluklardır. Bu çukurun suyla dolması ile maar gölleri oluÅŸur. (Devam)
Dünyamızın oluÅŸumu hakkında birçok teori bulunmaktadır. Bunlardan günümüzde en çok kabul gören ve uzay araÅŸtırmalarının da doÄŸruladığı Büyük Patlama (Big Bang) teorisidir. Bu teoriye göre evren büyük bir patlama sonucunda oluÅŸmuÅŸtur. Evrenin sürekli geniÅŸlediÄŸi, galaksilerin büyüdüÄŸü ve birbirinden uzaklaÅŸtığı tespit edilmiÅŸtir. GüneÅŸ Sisteminin de günümüzden 6-7 milyar yıl önce oluÅŸtuÄŸu tahmin edilmektedir.
1. Yer Yuvarlağının İç Yapısı
İnsanlar yer kabuÄŸunu sondajlarla en fazla 8-10 km delebilmiÅŸlerdir. Volkanlar ise çıkardıkları kızgın lavlarla yerin iç yapısı hakkında bazı bilgiler verir, ancak volkanlar yerin 60-100 km derinlerinden gelmektedir. Oysa yerkürenin yarıçapı 6300 km dir. Bu konuda daha çok deprem sinyallerinden elde edilen sismik veriler kullanılmıştÄ... (Devam)