1.Sera etkisi nedir ? Açıklayınız. Güneş ışınlarının yeryüzüne çarpıp ısı enerjisi haline dönüşmesi sırasında, bu enerjinin uzaya yayılmasını önleyen ve bir manto gibi görev yapan, karbon dioksit, tozlar, su buharı, partiküller v.s. maddelerin ısıyı abzorbe ederek, dünyanın giderek ısınmasına sebep olduğu olaydır. sera gazları: H2O, CH4, NO2, CFC gibi sera etkisini oluşturan gazlardır. 2.Sumatra'nın Toba Dağı'nda 73 bin yıl önce meydana gelen volkanizmanın sonuçları nelerdir? Sumatra'daki Toba Dağı yaklaşık 73.000 yıl önce patlamış ve atmosfere yoğun bir şekilde kül ve gaz yayılmıştır. Patlamanın şiddetiyle gökyüzünün karardığı ve bölgede sıcaklık değerlerinin önemli ölçüde azaldığı görülmüştür. Bu nedenle iklimin Buzul Çağı'ndaki duruma dönd&uu... (Devam)
- Atmosferde meydana gelen hava olayları (yağış, rüzgar, sıcaklık değişmeleri, nemlilik). - Akarsular, göller ve denizlerin özellikleri, - Ağaç, çalı ve ot topluluklarının özellikleri, - Çeşitli yeryüzü şekillerinin özellikleri, - Toprakların özellikleri, - Deprem, sel, çığ, heyelan, don, dolu, fırtına gibi doğal afetler. - İnsanların topluluk olarak sahip oldukları ve yaşayabilmek için yaptıkları ekonomik etkinlikler. - Nüfusun çeşitli özellikleri (artışı, eksilmesi, göçler ile nüfusun ekonomik ve sosyal özellikleri). - İnsanların yaşadığı yerleşim birimleri ve bunların özellikleri. - Madenler ve enerji kaynakları. - Tarım, ticaret, sanayi, turizm faaliyetleri. - Çevre sorunları ve bunlara çözüm yolları.
İnsan, Coğrafyasız Olmaz
Coğrafya, insanı birey olarak ele almaz. Çünkü bu başka bilimlerin konusudur. Coğrafi araştırmaların odak noktasında her ... (Devam)
Bir okyanus ile bağlantısı bulunan geniş su kütleleridir. Sınırı çizilemeyen ve bir okyanusa komşu olan deniz kenar deniz olarak adlandırılır. Akdeniz bir kenar denizdir. Sınırı çizilebilen ve başka bir denize komşu denizler ise iç deniz olarak adlandırılır. Buna Karadeniz örnek verilebilir.
Belli başlı denizler: Akdeniz, Baltık Denizi, Adriya Denizi, Ege Denizi, Karadeniz, Kızıldeniz, Karayip Denizi, Umman Denizi, Japon Denizi.
Deniz ve okyanusların tuzluluk oranı sıcaklık, yağış, rüzgar vb. bağlıdır. Dalga oluşma sebebi ise rüzgar, deprem, volkanizma vb. dir. (Devam)
Deprem anında ortaya çıkan enerji farklı şekillerde çevreye yayılır. Bunlar yıkıcı etkisi en azdan en fazla olana şu şekildedir:
- P Dalgası: Yatay yönlü ileri – geri hareketidir. - S Dalgası: Dikey yönlü yukarı – aşağı silkeleme hareketidir. - R Dalgası: Su dalgalarına benzeyen hem P hem S dalgası etkisini gösteren yeryüzü hareketidir. - L Dalgası: Kayaç tanelerini tümüyle harekete geçiren dalgalardır. (Devam)
- Deprem titreşimlerini kaydeden cihazlara sismograf denir. - Depremin etkisi (kuvveti) iki ölçekle ölçülür. - Depremin Büyüklüğü; ortaya çıkan enerji miktarı olup Richter ölçeği ile ölçülür, magnitüd ile ifade edilir. - Depremin Şiddeti; Depremin yeryüzünde yarattığı etkiye bakılarak Mercalli ölçeğine göre 1 – 12 arasında değer verilerek bulunur.
Yerkabuğundaki kısa süreli salınım hareketine deprem denir.
- Depremin yer altında ortaya çıktığı yere hiposantr (iç merkez) denir. - Depremin yer yüzünde en yakın olduğu yere episantr (dış merkez) denir. - Deprem bilimine sismoloji denir. (Devam)
Bir ülkeden başka ülkelere olan göçlerdir. Göç veren ülkenin nüfusu azalır. Dış göçler, oluşum nedenlerine göre 5 gruba ayrılır: 1. Zorunlu Göçler (Sığınma Göçleri) Savaş, Baskı Zulümden kaçarak başka ülkelere yapılan sığınma göçleridir. Örneğin 1991 yılındaki Körfez Savaşı sırasında Kuzey Irak halkının bir bölümünün ülkemize göçü bu türdendir.
- Deprem, volkanik patlamalar, kuraklık ve sel gibi doğal afetlerden kaçış. - Savaş, baskı, şiddet, ırk ayrımcılığı gibi insan eliyle ortaya çıkan kaçış ya da bu nedenlerle göçe zorlama. - Aşırı nüfuslanma, kaynak ve gıda yetersizliği, açıklık tehlikesi gibi sosyal ve ekonomik sorunlar. - Baraj yapımı veya yeni yerleşmeye bağlı göçler.
Ø Deprem bölgeleri ile levha sınırları, fay hatları ve genç kıvrım dağları paralellik gösterir. Ø En yıkıcı depremler kara içlerindeki fay alanlarında meydana gelir. Okyanuslardaki depremler ise daha çok tsunami ile kıyılarda etkisini gösterir. Ø En sık deprem görülen alanlar Güneydoğu Asya ve Japonya çevresidir.
Başlıca Deprem Kuşakları:
- Büyük Okyanus çevresi - Alp - Himalaya Kıvrım Sistemi - Akdeniz çevresi (Devam)
Evren günümüzden yaklaşık 15 milyar yıl önce gaz ve toz bulutuydu. Nebulanın dönerek yoğunlaşması ve basıncın etkisiyle bir patlama (Big Bang) meydana geldi.
Bunun sonucunda gök cisimleri (galaksiler, yıldızlar, gezegenler) uzaya dağıldı ve birbirinden uzaklaştılar. Bu uzaklaşma günümüzde de devam etmekte, evren genişlemektedir.
Başlangıçta tümüyle kızgın magmadan oluşan dünyamız, kendi çevresinde hızla dönerek küresel bir şekil almıştır. Zamanla uzaydan başka cisimlerin bünyesine katılmasıyla yer kabuğu oluşmuştur.
Dünya çeşitli minerallerden oluşmaktadır, bunların yoğunlukları farkıdır. Ağır mineraller yerin merkezinde, hafif mineraller yer kabuğuna yakın bulunmaktadır.
Dünyamız günümüzde de şekillenmeye devam etmektedir. Bunun en güzel kanıtı deprem ve volkanizma faaliyetlerinin yaşanıyor olmasıdır. (Devam)
1. Doğal Yıkımlar Deprem, Heyelan, Kuraklık, Taşkın, Çığ, Sel olayları, Volkanik püskürmeler, Çölleşme gibi doğal yıkımlar göçlere neden olmaktadır. Örneğin 23 Ekim 2011 Van Depremi sonrasında burada yaşayanların bir kısmı başka illere göç etmiştir.
2. Sosyal ve Siyasi Nedenler Savaşlar, İşgaller, Devrimler, Terör olayları, Dini olaylar göçlere neden olmaktadır. Örneğin Sırpların işgali nedeniyle Bosnalıların bulundukları bölgeyi terk etmesi siyasi nedenli bir göçtür.
3. Ekonomik Nedenler Ekonomik gelişmenin yavaş olduğu bölgelerde iş olanaklarının az olması, göçlere neden olmaktadır. İşsizlik nedeniyle yapılan göçlere İşgücü Göçü denir. İşgücü göçleri; Mevsimlik, Kısa Süreli ve Uzun Süreli olabilir. Örneğin &uum... (Devam)
Kaynağını yerin içinden (magmadan) alan kuvvetlere iç kuvvetler denir. Dağ Oluşumu, Kıta Oluşumu, Volkanizma ve Depremler iç kuvvetlere birer örnektir.
İç kuvvetlerin etkisiyle büyük yeryüzü şekilleri meydana gelir. Örneğin sıradağlar, volkanlar, ovalar.
İç kuvvetler dörde ayrılır: - Dağ oluşumu - Kıta oluşumu - Volkanizma - Depremler (Devam)
Enerjisini yerin içinden alan ve yeryüzünün şekillenmesinde yapıcı etkiye sahip olan kuvvetlerdir. Bunlar levha hareketlerine bağlı oluşur. Bu teoriye göre kıtalar hareket halindedir. Bu hareketin yönü ve hızı birbirinden farklıdır. Buna bağlı olarak farklı yerlerde farklı yer şekilleri görülür.
Bunlar: 1. Jeolojik Zamanlarda Türkiye 2. Orojenez (Dağ Oluşumu) 3. Epirojenez (Kıta Oluşumu) 4. Depremler (Seizma) 5. Volkanizma
1. Jeolojik Zamanlarda Türkiye
1. Zaman (Paleozoik): - Paleozoikte oluşan kara kütlelerine masif adı verilir. - Biga, Menderes, Uludağ, Yıldız, Daday – Devrekani, Bitlis ve Kırşehir masifleri örnek verilebilir. - Ülkemizdeki taş kömürü yatakları bu dönemde oluşmuştur.
İtalya'nın genel özellikleri, tarihi, coğrafi konumu, komşuları, bölümleri, volkanları, iklimi, su varlığı, beşeri ve ekonomik özellikleri ve dahası... (Devam)
Kıtaların Kayması Teorisi daha sonradan geliştirilerek Levha Tektoniği Teorisi ortaya çıkmıştır. Bu teoriye göre yer kabuğu üzerinde karasal ve denizel bölümler bulunan levhalardan meydana gelmiştir. Levhaların yönleri ve hızları farklıdır, bu nedenle birbirinden uzaklaşır ya da yakınlaşırlar. Deprem, Volkanizma ve sıcak su kaynaklarının levha sınırlarında olması levhaların bu hareketinin eseridir.
Kıta – Kıta Çarpışması: İki kıta birbirine doğru hareket ederse sonunda birbiriyle çarpışarak kenetlenirler. Bu olay sonucunda kıvrım dağları oluşur. Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar bu şekilde oluşmuştur.
Kıta – Okyanus Çarpışması: Okyanusal kabul ile kıtasal kabuk çarpışırsa daha ağır olan okyanusal kabuk mantonun içine doğru dalar. Dalma batma alanlarında derin okyanus çukurlukları ile volkanik dağlar görülü... (Devam)
A) Doğumlar Doğurganlık: Canlı doğum sayısı Doğurgan Nüfus: Doğum yapabilme özelliğine sahip 15-49 yaş arası kadın nüfus Doğum Oranı= (Doğum Sayısı / Toplam Nüfus) x 1000 Doğurganlık Oranını Etkileyen Faktörler: 1. Doğal afet, salgın hastalık, savaşlar2. Eğitim seviyesi ve ekonomik durum3. Bebek ölümleri4. Evlilik yaşı ve oranı5. Dinin etkisi6. Nüfusun yaş ve cinsiyet durumu7. Şehirleşme ve kadının sosyal statüsü8. Ülkelerin uyguladığı nüfus politikaları B) Ölümler Ölüm Oranı= (Ölüm Sayısı / Toplam Nüfus) x 1000 Ölümlerin Nedenleri: 1. Sağlık problemleri2. Depremler, sel ve su baskınları3. Savaşlar4. Salgın hastalıklar5. Kıtlıklar6. Kitlesel kazalar C) Ortalama Yaşam Süresi Ortalama... (Devam)
- Tatsız, kokusuz ve renksiz bir maddedir. - Katı – sıvı – gaz olarak bulunabilir. - Su kaynakları, su döngüsünün (buharlaşma – terleme à yağış (yer altına sızma, yüzeyde akış)) eseridir.
Yüzey Suları
Yer Altı Suları
Tatlı Su Kaynakları 3%
Tuzlu Su Kaynakları 97%
Okyanus, deniz, göl, akarsu.
Akarsular, buzullar, göller, yer altı suları.
Okyanuslar, denizler, göller, yer altı suları.
- Denizler, kenar deniz (okyanusla bağlantılı, sınırı belirsiz) ve iç deniz (sınırları belirlenebilen) olarak ikiye ayrılır. - Belli başlı okyanuslar: Büyük (Pasifik) Okyanusu, Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu. - Belli başlı denizler: Akdeniz, Baltık, Adriyatik, Ege, Karadeniz, Kızıldeniz, Karayip, Umman, Japon Denizi. - Deniz ve okyanusların tuzluluk oranı sıcaklık, yağış, rüzgar vb. bağlıdır. - Den... (Devam)