1.Sera etkisi nedir ? Açıklayınız. GüneÅŸ ışınlarının yeryüzüne çarpıp ısı enerjisi haline dönüÅŸmesi sırasında, bu enerjinin uzaya yayılmasını önleyen ve bir manto gibi görev yapan, karbon dioksit, tozlar, su buharı, partiküller v.s. maddelerin ısıyı abzorbe ederek, dünyanın giderek ısınmasına sebep olduÄŸu olaydır. sera gazları: H2O, CH4, NO2, CFC gibi sera etkisini oluÅŸturan gazlardır. 2.Sumatra'nın Toba Dağı'nda 73 bin yıl önce meydana gelen volkanizmanın sonuçları nelerdir? Sumatra'daki Toba Dağı yaklaşık 73.000 yıl önce patlamış ve atmosfere yoÄŸun bir ÅŸekilde kül ve gaz yayılmıştır. Patlamanın ÅŸiddetiyle gökyüzünün karardığı ve bölgede sıcaklık deÄŸerlerinin önemli ölçüde azaldığı görülmüÅŸtür. Bu nedenle iklimin Buzul Çağı'ndaki duruma dönd&uu... (Devam)
KITA VE OKYANUSLARIN KONUMU VETÄ°CARET YOLLARININ DEĞİŞİMÄ° Ä°lk çaÄŸda insanoÄŸlunun bildiÄŸi Dünya’nın sınırları oldukça dardı. Mısır, Roma, Yunan, Anadolu uygarlıkları arasında kalan Akdeniz Havzası ve DoÄŸu’da yer alan Ä°ran, Orta Asya, Hint, Çin uygarlıklarının bulunduÄŸu bölgeler kabaca o dönemin insanlarının bildiÄŸi Dünyanın sınırlarını oluÅŸturmaktaydı. Günümüzde de Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarının oluÅŸturduÄŸu doÄŸu yarımküre topraklarına “Eski Dünya” adı verilmektedir. - Eski Dünya’da ticari faaliyetler oldukça eski dönemlerde baÅŸlamıştır. Bunlardan en eski olanları kervanlar aracılığı ile yapılan kara ticaretidir. DiÄŸeri ise özellikle DoÄŸu Akdeniz ve Ege yöresinde büyük geliÅŸme kaydetmiÅŸ olan deniz ticaretidir. - Ä°lk ÇaÄŸ’da Asya’daki üretim merkezlerinden kara yolu... (Devam)
Dünyada deniz ulaşımında önemli yerler: - Atlas Okyanusu (Kuzey Atlantik Yolu)- Panama, Macellan, Cebelitarık, Malakka, Sunda BoÄŸazları- Akdeniz ve SüveyÅŸ Kanalı- Ä°stanbul ve Çanakkale BoÄŸazları Deniz ulaşımı, teknolojik geliÅŸmelere baÄŸlı sürekli geliÅŸmektedir. Ancak yine de rüzgar, akıntılar gibi nedenlerle geliÅŸme belli bir yere kadar olmaktadır. Deniz yolundan en fazla petrol taşımacılığında faydalanılır. Hazar Bölgesi ve Hürmüz BoÄŸazından yüklenen petrol tankerleri buradan tüm dünya limanlarına dağılırlar. Petrol taşınmasında deniz yolunun seçilme nedeni: Maliyetin az ve taşıma kapasitesinin fazla olmasıdır. Dünya Üzerindeki Önemli BoÄŸaz ve Kanallar
KANALLAR 1. Panama Kanalı: Atlas Okyanusu'nu Büyük Okyanus'a baÄŸlar. 2. SüveyÅŸ Kanalı: Akdeniz'i Kızıldeniz'e baÄŸlar. 3. Korint Kanalı: Ege Denizi'ni Adriya Denizi'ne baÄŸlar.
... (Devam)
Fransa'nın coğrafi konumu, yeryüzü şekilleri, dağları, platoları, iklim ve bitki örtüsü, su kaynakları, beşeri ve ekonomik özellikleri, tarım, sanayi ve ticaret bilgileri ile ülke kimlik kartı... (Devam)
Kıtaların Kayması Teorisi daha sonradan geliÅŸtirilerek Levha TektoniÄŸi Teorisi ortaya çıkmıştır. Bu teoriye göre yer kabuÄŸu üzerinde karasal ve denizel bölümler bulunan levhalardan meydana gelmiÅŸtir. Levhaların yönleri ve hızları farklıdır, bu nedenle birbirinden uzaklaşır ya da yakınlaşırlar. Deprem, Volkanizma ve sıcak su kaynaklarının levha sınırlarında olması levhaların bu hareketinin eseridir.
Kıta – Kıta Çarpışması: Ä°ki kıta birbirine doÄŸru hareket ederse sonunda birbiriyle çarpışarak kenetlenirler. Bu olay sonucunda kıvrım daÄŸları oluÅŸur. Kuzey Anadolu DaÄŸları ve Toroslar bu ÅŸekilde oluÅŸmuÅŸtur.
Kıta – Okyanus Çarpışması: Okyanusal kabul ile kıtasal kabuk çarpışırsa daha ağır olan okyanusal kabuk mantonun içine doÄŸru dalar. Dalma batma alanlarında derin okyanus çukurlukları ile volkanik daÄŸlar görülü... (Devam)
Geniş bir alan kaplayan derin su kütleleri okyanus olarak adlandırılır. Yeryüzünde 3 okyanus vardır: Büyük (Pasifik) Okyanusu, Atlas Okyanusu ve Hint Okyanusu.
Okyanuslarda sularının periyodik olarak yükselip alçalmasına med-cezir (gelgit) denir, bu kabarmanın sebebi Ay'ın çekim kuvvetidir.
- Tatsız, kokusuz ve renksiz bir maddedir. - Katı – sıvı – gaz olarak bulunabilir. - Su kaynakları, su döngüsünün (buharlaÅŸma – terleme à yağış (yer altına sızma, yüzeyde akış)) eseridir.
Yüzey Suları
Yer Altı Suları
Tatlı Su Kaynakları 3%
Tuzlu Su Kaynakları 97%
Okyanus, deniz, göl, akarsu.
Akarsular, buzullar, göller, yer altı suları.
Okyanuslar, denizler, göller, yer altı suları.
- Denizler, kenar deniz (okyanusla baÄŸlantılı, sınırı belirsiz) ve iç deniz (sınırları belirlenebilen) olarak ikiye ayrılır. - Belli baÅŸlı okyanuslar: Büyük (Pasifik) Okyanusu, Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu. - Belli baÅŸlı denizler: Akdeniz, Baltık, Adriyatik, Ege, Karadeniz, Kızıldeniz, Karayip, Umman, Japon Denizi. - Deniz ve okyanusların tuzluluk oranı sıcaklık, yağış, rüzgar vb. baÄŸlıdır. - Den... (Devam)
Dünyada deniz ulaşımında önemli yerler: - Atlas Okyanusu (Neden Büyük Okyanus DeÄŸil?)- Panama, Macellan, Cebelitarık, Malakka, Sunda BoÄŸazları- Akdeniz ve SüveyÅŸ Kanalı- Ä°stanbul ve Çanakkale BoÄŸazları Deniz ulaşımı, teknolojik geliÅŸmelere baÄŸlı sürekli geliÅŸmektedir. Ancak yine de rüzgar, akıntılar gibi nedenlerle geliÅŸme belli bir yere kadar olmaktadır. Deniz yolundan en fazla petrol taşımacılığında faydalanılır. Hazar Bölgesi ve Hürmüz BoÄŸazından yüklenen petrol tankerleri buradan tüm dünya limanlarına dağılırlar. Petrol taşınmasında deniz yolunun seçilme nedeni: Maliyetin az ve taşıma kapasitesinin fazla olmasıdır. (Devam)
Tarih boyunca insanoÄŸlunun medeniyet alanında almış olduÄŸu yol incelenecek olursa ilk medeniyetlerin genelde iklim koÅŸullarının elveriÅŸli, su kaynaklarının bol, tarım arazilerinin geniÅŸ olduÄŸu sahalarda doÄŸup geliÅŸtiÄŸi dikkat çeker. Bu alanlar; Nil, Fırat-Dicle, Ä°ndus - Ganj, Gökırmak, Sarıırmak havzalarıdır. Kısacası ilk uygarlıklar Mısır, Çin, Hindistan ve Mezopotamyada büyüyüp geliÅŸmiÅŸtir. Türkiye hem Asya hem de Avrupa Kıtası ile temas halinde olduÄŸundan bir Orta DoÄŸu ülkesidir. DaÄŸlık bir ülkedir. Ovalar daha ziyade kıyılarda ve akarsu vadilerinde yer alır. Akarsular bakımından bölgenin en zengin ülkesidir. Ä°stanbul ve Çanakkale BoÄŸazlarıyla da büyük bir öneme sahiptir. Üç tarafını çeviren denizler, Cebeli Tarık BoÄŸazı ile Atlas Okyanusuna; SüveyÅŸ Kanalı vasıtası ile Kızıldeniz ve Hint Okyanusuna baÄŸlıdır. T&uu... (Devam)
Volkanların dağılışı levha sınırları ile paralellik gösterir. Levha sınırları, yerkabuğunun en zayıf olduğu yerler olup magma bu bölgelerde yeryüzüne daha yakındır.
Dünyada en çok volkan görülen yerler:
Büyük Okyanus çevresi (Ateş Çemberi)
Bu bölge, Pasifik Plakası'nın çevresindeki diğer tektonik plakalarla (Kuzey Amerika, Güney Amerika, Filipin, Avustralya, Nazca, vb.) etkileşimde olduğu bir alanı kapsar. Bu etkileşimler çoğunlukla dalma-batma (subdüksiyon) zonları oluşturur. Subdüksiyon, bir okyanus plakasının başka bir plakanın altına dalmasıdır ve bu süreçte plakalar arasında büyük basınç ve sıcaklık artışı oluşur. Bu basınç ve sıcaklık, magmanın yüzeye çıkmasına ve volkanik aktivitelerin artmasına neden olur.
Atlas Okyanusunun orta kesimleri
Bu bölge, Orta Atlantik Sırtı olarak bilinen bir okyanus ortası sırt sisteminin bir parçasıdır. Okyanus ortası sırtları, iki tektonik plakanÄ... (Devam)