yer kabuğu Yazıları - Coğrafya Sitesi

Şu anda yer kabuğu konusu ile ilgili sayfalara bakmaktasınız.
Bu konuyla ilgili toplam 17 içerik bulunuyor.

12. Sınıf Kitabı Sayfa 20 Ölçme Değerlendirme

1.Sera etkisi nedir ? Açıklayınız.
Güneş ışınlarının yeryüzüne çarpıp ısı enerjisi haline dönüşmesi sırasında, bu enerjinin uzaya yayılmasını önleyen ve bir manto gibi görev yapan, karbon dioksit, tozlar, su buharı, partiküller v.s. maddelerin ısıyı abzorbe ederek, dünyanın giderek ısınmasına sebep olduğu olaydır. sera gazları: H2O, CH4, NO2, CFC gibi sera etkisini oluşturan gazlardır.
2.Sumatra'nın Toba Dağı'nda 73 bin yıl önce meydana gelen volkanizmanın sonuçları nelerdir?
Sumatra'daki Toba Dağı yaklaşık 73.000 yıl önce patlamış ve atmosfere yoğun bir şekilde kül ve gaz yayılmıştır. Patlamanın şiddetiyle gökyüzünün karardığı ve bölgede sıcaklık değerlerinin önemli ölçüde azaldığı görülmüştür. Bu nedenle iklimin Buzul Çağı'ndaki duruma dönd&uu... (Devam)

Etkinlikler 17 Kasım 2012 5 yorum

Coğrafyanın Bölümleri

1. Fiziki Coğrafya

Yeryüzünde meydana gelen doğal olayların oluşum nedenlerini, süreçlerini ve insanla olan karşılıklı ilişkilerini inceler.

Alt Dalları:

Jeomorfoloji (Yer şekilleri bilimi): Yeryüzünün şekillenmesinde etkili olan iç ve dış kuvvetleri; dağ, plato ve ova gibi yeryüzü şekillerinin oluşumunu ve dağılışını inceler. Jeoloji, Jeofizik, Pedoloji, Petrografi bilimlerinden faydalanır.

Hidrografya (Su bilimi): Su küreyi meydana getiren okyanus, deniz, göl, akarsu ve yer altı sularının dolaşımını ve dağılışını inceler. Limnoloji, Hidrojeoloji, Oseonografya, Potamoloji gibi bilimlerden faydalanır.

Klimatoloji (İklim bilimi): Geniş sahalarda uzun yıllar devam eden atmosfer olaylarının ortama durumlarını inceleyen bilim dalıdır. Elde ettiği verilerle iklim tiplerini ve dağılışını ortaya çıkarır. Meteoroloji ve Fizik bilimlerinden faydalanır.

Biyocoğrafya: Canlılar küresini oluşturan insan, hay... (Devam)

Coğrafya Nedir 24 Aralık 2014 4 yorum

Dağ Oluşumu (Orojenez)

Tortul tabakaların sertlik derecesi birbirinden farklı olabilir. Tabakalar yan basınçlara uğradığında; Esnek yapılı tabakalar kıvrılır, sert yapılı tabakalar kırılır.

Kıvrılma ile Dağ Oluşumu

Akarsular, rüzgarlar, buzullar gibi dış kuvvetler tarafından yeryüzünden aşındırılan materyaller taşınarak deniz çanaklarında birikir. Zamanla çok kalın tabakaların oluştuğu tortulanma alanlarına jeosenklinal denir.

Jeosenklinaller, yer kabuğundaki levhaların birbirine yaklaşmasıyla kıvrılır ve yükselerek deniz yüzeyinin üzerine çıkar. Böylece kıvrım dağları oluşur. Meydana gelen kıvrımların çukur kısımlarına senklinal, yüksek kısımlarına da antiklinal denir.

Esneyebilen tabakalarda yan basınçların etkisiyle kıvrılma meydana gelir. Kıvrılan tabakaların üst kısmı antiklinal, alt kısmı senklinal olarak adla... (Devam)

İç Kuvvetler 04 Haziran 2012 Yorum yok

Doğa ve İnsan

Doğal çevreyi oluşturan dört temel sistem vardır. Bunlar; taş küre (litosfer), su küre (hidrosfer), hava küre (atmosfer) ve canlılar küresi (biyosfer) dir. Bu sistemler birbiriyle etkileşim halindedirler.

Litosfer: Katı olan yer kabuğunu, yarı sıvı durumundaki mantoyu ve sıvı durumdaki çekirdeği içerir.en dış kısmıdır. Litosfere taş küre denilmesinin nedeni bileşiminin katı veya erimiş haldeki kayaçlardan oluşmasıdır. Okyanus tabanları, sıradağlar, vadiler, platolar litosfere ait yer şekilleridir. Depremler ve volkanlar, litosferde meydana gelen olaylardır.

Hidrosfer: Katı, sıvı ve gaz haldeki tüm sulardan oluşan küredir. Su küre olarak da bilinen hidrosfer, litosferin ve atmosferin belli bir kesiminde bulunan suları kapsar. Hidrosferdeki suların çok az bir kısmı tatlıdır. Tatlı suların çoğunluğunu donmuş halde bulunan buzullar oluşturur. Ayrıca nehir, yer altı suları ve göllerin de çoğu tatlı sudur. Yeryüzünd... (Devam)

Muhteşem Dörtlü 25 Aralık 2014 1 yorum

Dünyamız Nasıl Oluştu

Evren günümüzden yaklaşık 15 milyar yıl önce gaz ve toz bulutuydu. Nebulanın dönerek yoğunlaşması ve basıncın etkisiyle bir patlama (Big Bang) meydana geldi.

Bunun sonucunda gök cisimleri (galaksiler, yıldızlar, gezegenler) uzaya dağıldı ve birbirinden uzaklaştılar. Bu uzaklaşma günümüzde de devam etmekte, evren genişlemektedir.

Başlangıçta tümüyle kızgın magmadan oluşan dünyamız, kendi çevresinde hızla dönerek küresel bir şekil almıştır. Zamanla uzaydan başka cisimlerin bünyesine katılmasıyla yer kabuğu oluşmuştur.

Dünya çeşitli minerallerden oluşmaktadır, bunların yoğunlukları farkıdır. Ağır mineraller yerin merkezinde, hafif mineraller yer kabuğuna yakın bulunmaktadır.

Dünyamız günümüzde de şekillenmeye devam etmektedir. Bunun en güzel kanıtı deprem ve volkanizma faaliyetlerinin yaşanıyor olmasıdır.
(Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 47 yorum

Fosfor Döngüsü

Canlıların kabuk, kemik ve dişlerinde bulunur.
Fosforun ana kaynağı yer kabuğudur. Kayaçların yapısında bulunan fosfat erozyon ile toprağa karışır. Ayrıca denizlere taşınan fosfat levha hareketleri sonucu yükselme ile ortaya çıkabilir.
Bitkiler fosfatı diğer maddelerle kullanarak besin maddesine dönüştürür, onu yiyen canlılara geçer ve en son canlı öldüğünde tekrar toğrağa karışır. (Devam)

Ekosistemlerde İşleyiş 12 Mayıs 2014 Yorum yok

Göller

Karaların içlerinde oluşan ve denizlerle doğrudan bağlantısı olmayan su kütlelerine göl adı verilir. Göllerin suyu bulunduğu yere göre acı, tatlı, tuzlu ya da sodalı olabilir. Bu farklılığın sebebi bir akarsu ile bağlantılı olması ya da oluşma şekli olabilir.

OLUŞUMLARINA GÖRE GÖLLER

a) Doğal Göller

1. Tektonik Göller: Yer kabuğunun çöken bölümlerinde su birikmesi ile oluşur
2. Karstik Göller: Kalkerli arazilerdeki erime çukurluklarına suların dolmasıyla oluşur.
3. Buzul (Sirk) Göller: Buzul aşındırması sonucu oluşmuş çanaklarda suların birikmesiyle oluşur.
4. Volkanik Göller: Volkan konilerinin tepesindeki kaldera, krater ya da maarlara suların dolmasıyla oluşur.
5. Karma Yapılı Göller: Oluşumunda birden fazla faktör bulunan göllerdir (Karstik ve tektonik beraber gibi).
6. Doğal Set Gölleri: Ka... (Devam)

Su Kaynakları 03 Kasım 2012 3 yorum

İç Kuvvetler Ülkemizi Nasıl Şekillendirir?

Enerjisini yerin içinden alan ve yeryüzünün şekillenmesinde yapıcı etkiye sahip olan kuvvetlerdir. Bunlar levha hareketlerine bağlı oluşur. Bu teoriye göre kıtalar hareket halindedir. Bu hareketin yönü ve hızı birbirinden farklıdır. Buna bağlı olarak farklı yerlerde farklı yer şekilleri görülür.

Bunlar:
1.     Jeolojik Zamanlarda Türkiye
2.     Orojenez (Dağ Oluşumu)
3.     Epirojenez (Kıta Oluşumu)
4.     Depremler (Seizma)
5.     Volkanizma

1. Jeolojik Zamanlarda Türkiye

1. Zaman (Paleozoik):
- Paleozoikte oluşan kara kütlelerine masif adı verilir.
- Biga, Menderes, Uludağ, Yıldız, Daday – Devrekani, Bitlis ve Kırşehir masifleri örnek verilebilir.
- Ülkemizdeki taş kömürü yatakları bu dönemde oluşmuştur.

2. ... (Devam)

İç Kuvvetler 07 Kasım 2013 2 yorum

Kayaçlar ve Yer Şekilleri

KAYAÇ (Taş) : Yerkabuğunun yapı malzemesi olan, bir veya birden fazla minerallerden oluşan ve organik malzemelerden meydana gelen katı cisimlere denir.
Kayaçlar çok basit bir ifade ile mineral topluluklarıdır.

MİNERAL: Kayaçların yapısını oluşturan, belirli bir kimyasal bileşime sahip organik veya inorganik özellikteki katı bileşiklerdir.
* Canlı organizmadaki hücre gibi cansız doğada mineraller en küçük birimi oluşturur.
* Her bir mineral farklı elementlerden oluşur.
* Her bir kayaç çeşidi de farklı mineraller içerir.
* Mineraller yan yana gelerek kayaçları kayaçlarda yan yana gelerek kıtaları ve yer kabuğunu meydana getirirler.
Not: Kuvars,Kalsit ve Feldispat gibi Mineraller, doğada bulunan yaklaşık 2000 mineral içinde en yaygın olanıdır.

KAYAÇ DÖNGÜSÜ: Tüm kayaçlar sürekli bir d... (Devam)

Kayaçlar 17 Kasım 2012 21 yorum

Kıta Oluşumu

Kara ve denizlerdeki düşey doğrultulu alçalma ve yükselme hareketidir. Başka bir ifade ile yer kabuğunun geniş alanlardaki yaylanma hareketleridir.

Yoğunluğu az olan yerkabuğu parçaları magmanın üzerinde yüzen birer tahta parçası gibidir. Ağırlıklarına göre daha derine batarlar. Bu duruma eş denge denir.

Eş denge volkanizma, buzullaşma, delta oluşumu, baraj yapımı gibi nedenlerle bozulabilir.

Bu hareketler sonucunda kubbeleşen üst kısma jeoantiklinal, çukurda kalan kesimlere ise jeosenklinal denir.

Orojeneze göre daha uzun bir zamanda meydana gelen epirojenez günümüzde de devam etmektedir. Örneğin İskandinav Yarımadası ve Kanada, buzulların erimesi, Hawaii Adası volkanizma sebebiyle her yıl 0,5 cm yükselmektedir. Buna karşın Kuzey Denizi, Baltık Denizi, Almanya, Hollanda ise tortulların ağırlığı ile çökmekted... (Devam)

İç Kuvvetler 04 Haziran 2012 1 yorum

Kıtaların Serüveni

Yer kabuğunun, altında bulunan mantonun etkisiyle hareket etmesine tektonik hareketler denir. Çekirdeğin etkisiyle ısınan mantoda konveksiyonel akıntılar oluşur. Manto içindeki bu hareketler yeryüzünde değişikliklere sebep olur.
(Konveksiyonel akımlar suyun ısınması gibidir)
Yer kabuğunun hareketi ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır. Bunlardan biri Kıtaların Kayması Teorisidir.
Kıtaların Kayması teorisine göre kıtalar tek parça halindeyken 2. Ve 3. Zamanda parçalanarak birbirinden uzaklamış ve yeni okyanuslar oluşturmuştur.
Aşamaları: Pangea (tek parça)
Laurasia ve Gondwana arasında Tetis Denizi oluşur
Hindistan ve Arap Yarımadası Tetis Denizini kapatır ve deniz tabanındaki tortullar yükselerek Alp Himalaya kıvrım dağlarını oluşturur. (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 Yorum yok

Levha Tektoniği (Hareketleri)

Kıtaların Kayması Teorisi daha sonradan geliştirilerek Levha Tektoniği Teorisi ortaya çıkmıştır. Bu teoriye göre yer kabuğu üzerinde karasal ve denizel bölümler bulunan levhalardan meydana gelmiştir. Levhaların yönleri ve hızları farklıdır, bu nedenle birbirinden uzaklaşır ya da yakınlaşırlar. Deprem, Volkanizma ve sıcak su kaynaklarının levha sınırlarında olması levhaların bu hareketinin eseridir.

Kıta – Kıta Çarpışması: İki kıta birbirine doğru hareket ederse sonunda birbiriyle çarpışarak kenetlenirler. Bu olay sonucunda kıvrım dağları oluşur. Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar bu şekilde oluşmuştur.

Kıta – Okyanus Çarpışması: Okyanusal kabul ile kıtasal kabuk çarpışırsa daha ağır olan okyanusal kabuk mantonun içine doğru dalar. Dalma batma alanlarında derin okyanus çukurlukları ile volkanik dağlar görülü... (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 2 yorum

Sülfür (Kükürt) Döngüsü

Bulunduğu Yerler:
Kükürtdioksit olarak atmosferde,Aminoasit, sülfür, sülfat olarak topraklarda,Eriyik halde okyanus ve denizlerde bulunur.Canlıların protein yapılarında bulunur.
Yararları:
Canlıların yaşamı için gereklidir.İlaç yapımında kullanılır.Barut, fişek, kibrit yapımında kullanılır.
Nasıl Yenilenir?
Volkanik patlamalar sonucu kükürtdioksit atmosfere salınır.Atmosferde sülfürik asit formunda yağış olarak toprağa karışır.Toprakta Aminoasit’e, Sülfüre ve bitkilerin kullanabileceği form olan sülfata dönüşür.Bitkiler sülfatı kullanarak besin üretir.Onu yiyen canlılara geçer.Canlılar öldükten sonra toprağa karışır.Ayrıştırıcılar tarafından tekrar doğaya kazandırılır.AYRICA kükürt mineral olarak da yer kabuğunda bulunur. (Devam)

Ekosistemlerde İşleyiş 13 Mayıs 2014 1 yorum

Volkanizma (Genel)

Yerkabuğunun altındaki magmanın çeşitli etkenler sonucunda yer yüzüne ulaşmasına volkanizma denir.

Volkanik faaliyetler yeryüzünde genellikle yer kabuğunun zayıf olduğu levha kenarları ile fayların bulunduğu alanlarda görülür.

Oluşum Şekillerine Göre:
- Yüzeysel Volkanizma
- Derinlik Volkanizması

Patlama Şekilleri:
- Krater
- Kaldera
- Maar

Biriktirme Şekilleri:
- Volkan Konileri
- Kül Konileri
- Kalkan Biçimli Volkanlar
- Yarık Volkanizması
- Lav Platosu (Devam)

İç Kuvvetler 04 Haziran 2012 Yorum yok

Yer Kabuğunun Malzemesi: Kayaçlar

Yer kabuğunu oluşturan ve birleşiminde mineraller ile organik maddelerin bulunduğu katı materyallerin bütününe kayaç denir. Oluşumlarına göre kayaçlar 3 ana gruba ayrılır:

1. Püskürük Taşlar (Magmatik Kayaçlar)

Bu kayaçların tamamı minerallerden oluşmaktadır. Dünya ilk oluştuğunda tamamen püskürük kayaçlardan oluşmaktaydı. Oluşumu günümüzde de devam eden bu kayaçlar iki gruba ayrılır.

a. İç Püskürük Taşlar

Magmanın, yerkabuğunun içine sokularak yavaş yavaş soğuması ve katılaşmasıyla oluşur. Soğuma yavaş olduğundan iri kristallidir. Açık renklidir. En yaygın iç püskürük kayaç granittir. Diğer iç püskürük taşlar: Siyanit, Diyorit, Gabro.
... (Devam)

Kayaçlar 03 Kasım 2012 Yorum yok

Yer Yuvarlağının Yapısı

Yer kabuğu bir şeftaliye benzetilebilir.

Farklı yoğunluklara sahip bu katmanlar deprem dalgalarından yola çıkılarak keşfedilmiştir.

1. Yer Kabuğu

Taşküre anlamında da kullandığımız litosfer, yerkürenin bütün katı kısmını ifade etmez. Kabuk ve mantonun üst kısmından oluşur. Yerkürenin en ince, en hafif ve en dış katmanıdır.

Yerkabuğu, bileşimleri ve yoğunlukları birbirinden farklı iki tabakadan oluşur.

Sial (Granitik Yer Kabuğu):

- Bileşiminde Silisyum ve Alüminyum elementleri yoğundur. Yoğunluğu azdır (2,7 g/cm3)
- Katı halde bulunur. Kalınlığı okyanus tabanlarında az iken, kıta tabanlarında fazladır.

Sima (Bazaltik Yer Kabuğu):

- Bileşiminde Silisyum ve Magnezyum elementleri yoğundur. Yoğunluğu fazladır (3 g/cm3)
- Sial’in tersine okyanus tabanlarında kalınlaşır, kıta tabanlarında inc... (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 2 yorum

Yerin ve Yer Kabuğunun Yapısı

Dünyamızın oluşumu hakkında birçok teori bulunmaktadır. Bunlardan günümüzde en çok kabul gören ve uzay araştırmalarının da doğruladığı Büyük Patlama (Big Bang) teorisidir. Bu teoriye göre evren büyük bir patlama sonucunda oluşmuştur. Evrenin sürekli genişlediği, galaksilerin büyüdüğü ve birbirinden uzaklaştığı tespit edilmiştir. Güneş Sisteminin de günümüzden 6-7 milyar yıl önce oluştuğu tahmin edilmektedir.

1. Yer Yuvarlağının İç Yapısı

İnsanlar yer kabuğunu sondajlarla en fazla 8-10 km delebilmişlerdir. Volkanlar ise çıkardıkları kızgın lavlarla yerin iç yapısı hakkında bazı bilgiler verir, ancak volkanlar yerin 60-100 km derinlerinden gelmektedir. Oysa yerkürenin yarıçapı 6300 km dir. Bu konuda daha çok deprem sinyallerinden elde edilen sismik veriler kullanılmışt�... (Devam)

Kayaçlar 03 Kasım 2012 Yorum yok

Üye Girişi