Türkiye İklimini Belirleyen Faktörler
1. Orta Kuşak ülkesidir
Dört mevsimi yaşar, bu nedenle yıllık sıcaklık farkları fazladır.
Ekvatora kutuplara göre daha yakın olduğu için yaz mevsiminde sıcaklıklar hissedilir derecede artar, güneşlenme süresi uzundur.
2. Ilıman kuşakta Akdeniz iklim bölgesindedir.
Kuzeyinde kutupsal, güneyinde tropikal hava kütlelerinin etkisi altındadır.
3. Kuzey yarım kürede yer alır.
Buna bağlı olarak yaz mevsimi daha uzundur.
4. Çevresindeki kara kütlelerinin etkisi (Basınç merkezleri)
Yaz mevsiminde Asor Dinamik YB ile Basra Termik AB (sıcak ve kurak), kış mevsiminde İzlanda Dinamik AB (ılık, yağışlı), Balkanlar Termik YB (soğuk, kar yağışlı) ve Sibirya Termik YB (soğuk, ayaz) etkili olur.
5. Denizellik – Karasallık
Kıyılarımızda sıcaklık farkları nemin havayı yumuşatmasından dolayı daha azdır.
6. Yükselti
Yükselti arttıkça sıcaklık düşer, nem bir seviyeye kadar artar sonra azalır. Buna bağlı yüksek yerlerde sıcaklıklar düşük, yağışlar kar şeklindedir.
Ülkemizde yükselti batıdan doğuya doğru artar.
7. Eğim
Kuzey yarım kürede olduğundan dolayı güneye bakan yamaçlar daha sıcaktır.
8. Mikroklima
Rize’de portakal ve Iğdır’da pamuk yetişmesi o yöreye özel iklim şartlarının bir eseridir. Çevresine göre kendine özgü iklimler görüldüğü dar iklim alanları.
İklim Çeşitliliğinin Göstergeleri
1. Bitki Örtüsü
Türkiye'de Görülen Bitki Örtüleri: Maki, Orman, Bozkır, Alpin Çayırlar
2. Akarsu Özellikleri
Yazın su seviyesi kış ve ilkbahardan az olan (akdeniz),
İlkbahar suları coşkun akan (karasal)
Bol suyu olan ve yaz kış seviyesi fazla değişmeyen (karadeniz)
3. Toprak Özellikleri
Terra Rossa (Akdeniz), Laterit, Podzol, Kahverengi Orman (Karadeniz), Kahverengi ve Kestane Bozkır (Karasal), Çernozyum (Sert Karasal)
Türkiye’de Görülen İklim Tipleri
1. Akdeniz İklimi
Sıcaklık ve Yağış Durumu: Yazın sıcak ve kurak, kışın ılık ve yağışlıdır. Kışları don olayı nadirdir.
Bitki Örtüsü: Sürekli yeşil kalan, kısa boylu, seyrek, çalı karakterli ağaç topluluklarıdır. Bunlara maki denir. Zeytin, defne, kocayemiş, keçiboynuzu ve zakkum gibi ağaçlık ve çalılıklardan oluşur.
2. Karasal İklim
Sıcaklık ve Yağış Durumu: Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Yıllık ve günlük sıcaklık farkları ile karlı gün sayısı fazladır.
Bitki Örtüsü: Bozkır (step) adı verilen ve kurak geçen yaz mevsiminde kuruyan bitki topluluklarıdır.
3. Karadeniz İklimi
Sıcaklık ve Yağış Durumu: Her mevsim yağışlı, sıcaklıkların yıl boyunca 0ºC nin üzerindedir. En fazla yağış İlkbahar ve Sonbahar’da düşer.
Bitki Örtüsü: Orman, Bol yağışlı ve nemli topraklara uyum sağlamış ağaç toplulukları.
Türkiye; Akdeniz iklim bölgesinde yer alır. Buna karşın farklı iklim özellikleri ve bölgeleri de görülür. Bunun nedeni yeryüzü şekilleri ve konumudur.
Türkiyede Depremler