Ülkemiz 36° - 42° kuzey enlemleri ile 26° - 45° güney boylamları arasında yer alır. Bu durumun çeşitli sonuçları vardır.

Türkiye’nin Matematik Konumu ve Sonuçları

 1. Enlemiyle İlgili Sonuçlar

Türkiye 36° - 42° kuzey enlemleri arasında kalır. Kuzey yarım kürede bulunması sebebiyle:

ü  Işınların düşme açısı kuzeye doğru gidildikçe küçülür.

ü  Güneyden kuzeye sıcaklık azalır.

ü  Kuzeye doğru kış, güneye doğru yaz mevsimi süresi uzar.

ü  Dağların güney yamaçları kuzeyinden daha sıcaktır.

ü  Kuzeye gittikçe gündüz süreleri daha fazla değişir.

Ülkemiz enlem itibariyle orta kuşak ülkesidir. Orta kuşakta yer almasının başlıca sonuçları:

ü  Dört mevsimi yaşayan bir ülkedir.

ü  İklim ve bitki örtüsü çeşitliliği fazladır.

ü  Tarım faaliyetleri ve ürün çeşitliliği fazladır.

2. Boylamıyla İlgili Sonuçlar

Türkiye 26° - 45° doğu boylamları arasındadır. Bu nedenle:

Türkiye’nin doğusu ile batısı arasında 19 meridyen, 19 x 4 = 76 dakikalık zaman farkı vardır. Bu boylam değerleri sonucu kışın 2, yazın 3 nolu doğu saatini ulusal saat olarak kullanır.

Türkiye’nin Özel Konumunun Sonuçları

 ü  Asya ile Avrupa arasında ulaşım, ticaret ve kültürel açıdan köprü vazifesi görür.

ü  Üç tarafının denizlerle çevrili olması, yerşekillerinin çeşitliliği, aynı anda dört mevsim özelliklerinin yaşanmasına sebep olur.

ü  Boğazlara sahip olması stratejik önemini arttırır.

ü  Genel yükseltisinin batıdan doğuya artması, iklim, bitki örtüsü ve ekonomik etkinliklerinin çeşitlenmesine sebep olmaktadır.

Türkiye’nin Kara Sınırları

ü  Suriye, 877 km

ü  Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan, 610 km

ü  İran 454 km

ü  Irak 331 km

ü  Bulgaristan, 269 km

ü  Yunanistan 212 km

ü  Toplam 2753 km dir.

Türkiye’nin Kıyıları

Toplam kıyı uzunluğu 8333 km olup en uzun kıyımız 2400 km ile Ege Denizi kıyılarıdır. Bunda Ege kıyılarının fazla girintili çıkıntılı olması etkilidir.

Türkiye’nin Yerşekillerinin Genel Özellikleri Ve Sonuçları

Türkiye 3. ve 4. Jeolojik zamanda bugünkü fiziki şekillerini kazanmıştır. Jeolojik oluşumu oldukça genç bir ülkedir. Bu sebeple:

ü  Yerşekillerinin dış kuvvetlerle aşınıp düzleşmesi için yeterli zaman geçmediğinden oldukça engebeli ve yüksek bir ülkedir.

ü  Türkiye’nin yerşekillerinin fazla engebeli olmasına bağlı olarak izdüşüm alan ile gerçek alan arasındaki fark fazladır.

ü  Peneplenleşen eski arazilerin 4. Zaman başlarında Epirojenik hareketlerle yeniden yükselmesi sonucu Anadolu’da yüksek düzlükler (platolar) geniş alan kaplar.

ü  3. zamandaki şiddetli yerkabuğu hareketleri esnasında oluşan fayların varlığı ve henüz oturmamış genç arazilerin fazla olması sebebiyle Türkiye aktif deprem kuşağında içindedir.

ü  3. zamanda meydana gelen volkanik faaliyetler özellikle İç ve Doğu Anadolu’da sönmüş volkan konilerinin geniş alan kaplamasına sebep olmuştur.

ü  Alp orojeneziyle oluşan dünyanın en uzun kıvrım dağları olan Alp – Himalaya dağları Türkiye’yi kuzey ve güneyden batı – doğu yönünde geçerek çok geniş alan kaplar.

ü  Kuzey Anadolu Dağları’nın Karadeniz, Torosların Akdeniz kıyıları boyunca batı – doğu doğrultusunda uzanmaları sonucu:

v  Yağış farklılaşır.

v  Doğal bitki örtüsü değişir.

v  Ulaşım zorlaşır.

v  Nüfusun dağılışı farklılaşır.

v  Ekonomik faaliyetler değişir.

ü  Yükseltinin batıdan doğuya doğru artması karasallığın da artmasına, ürün çeşitliliğinin azalmasına, gelişmişlik düzeyinin azalmasına sebep olur.