Dünyamızın oluÅŸumu hakkında birçok teori bulunmaktadır. Bunlardan günümüzde en çok kabul gören ve uzay araÅŸtırmalarının da doÄŸruladığı Büyük Patlama (Big Bang) teorisidir. Bu teoriye göre evren büyük bir patlama sonucunda oluÅŸmuÅŸtur. Evrenin sürekli geniÅŸlediÄŸi, galaksilerin büyüdüÄŸü ve birbirinden uzaklaÅŸtığı tespit edilmiÅŸtir. GüneÅŸ Sisteminin de günümüzden 6-7 milyar yıl önce oluÅŸtuÄŸu tahmin edilmektedir.
1. Yer Yuvarlağının Ä°ç Yapısı
Ä°nsanlar yer kabuÄŸunu sondajlarla en fazla 8-10 km delebilmiÅŸlerdir. Volkanlar ise çıkardıkları kızgın lavlarla yerin iç yapısı hakkında bazı bilgiler verir, ancak volkanlar yerin 60-100 km derinlerinden gelmektedir. Oysa yerkürenin yarıçapı 6300 km dir. Bu konuda daha çok deprem sinyallerinden elde edilen sismik veriler kullanılmıştÄ... (Devam)
Yer kabuÄŸunu oluÅŸturan ve birleÅŸiminde mineraller ile organik maddelerin bulunduÄŸu katı materyallerin bütününe kayaç denir. OluÅŸumlarına göre kayaçlar 3 ana gruba ayrılır:
1. Püskürük TaÅŸlar (Magmatik Kayaçlar)
Bu kayaçların tamamı minerallerden oluÅŸmaktadır. Dünya ilk oluÅŸtuÄŸunda tamamen püskürük kayaçlardan oluÅŸmaktaydı. OluÅŸumu günümüzde de devam eden bu kayaçlar iki gruba ayrılır.
a. Ä°ç Püskürük TaÅŸlar
Magmanın, yerkabuÄŸunun içine sokularak yavaÅŸ yavaÅŸ soÄŸuması ve katılaÅŸmasıyla oluÅŸur. SoÄŸuma yavaÅŸ olduÄŸundan iri kristallidir. Açık renklidir. En yaygın iç püskürük kayaç granittir. DiÄŸer iç püskürük taÅŸlar: Siyanit, Diyorit, Gabro.  ... (Devam)
KAYAÇ (TaÅŸ) : YerkabuÄŸunun yapı malzemesi olan, bir veya birden fazla minerallerden oluÅŸan ve organik malzemelerden meydana gelen katı cisimlere denir. Kayaçlar çok basit bir ifade ile mineral topluluklarıdır.
MÄ°NERAL: Kayaçların yapısını oluÅŸturan, belirli bir kimyasal bileÅŸime sahip organik veya inorganik özellikteki katı bileÅŸiklerdir. * Canlı organizmadaki hücre gibi cansız doÄŸada mineraller en küçük birimi oluÅŸturur. * Her bir mineral farklı elementlerden oluÅŸur. * Her bir kayaç çeÅŸidi de farklı mineraller içerir. * Mineraller yan yana gelerek kayaçları kayaçlarda yan yana gelerek kıtaları ve yer kabuÄŸunu meydana getirirler. Not: Kuvars,Kalsit ve Feldispat gibi Mineraller, doÄŸada bulunan yaklaşık 2000 mineral içinde en yaygın olanıdır.
KAYAÇ DÖNGÜSÜ: Tüm kayaçlar sürekli bir d... (Devam)
Asit bileÅŸimli bir iç püskürük kaya olan granitler üzerinde ilginç yer ÅŸekilleri geliÅŸmektedir. Kurak iklim bölgelerinde dirençli bir kaya olan granitler, nemli iklim bölgelerinde ise zayıf bir kayaca dönüÅŸür. Bu kayaçlar içerisinde yer alan feldspatlar su ile temas edince kolayca çözünmeye uÄŸrar. Bu kayalar üzerinde nemli iklim bölgelerinde tor topoÄŸrafyası adı verilen yer ÅŸekilleri geliÅŸir. Tor topografyasına Ä°skoçya’nın kuzeyinde yaygın olarak rastlanılır. Türkiye’de UludaÄŸ üzerinde de tor topografyasına rastlanmaktadır. (Devam)
Suyun içinde erimiÅŸ halde bulunan maddelerin çökelmesiyle oluÅŸmaktadır. Kireç taşı, göllerde, denizlerde ve yeraltı sularında yaygın olarak bulunan kirecin çökelmesiyle oluÅŸmaktadır. Kimyasal kayaçlar Kireçtaşı (kalker), traverten, kayatuzu, jips (alçı taşı) ve dolomit örnek verilebilir. Kimyasal tortul kayaçlar su ile temasa geçince kolayca çözünmektedir. Bundan dolayı nemli ve sıcak iklim koÅŸulları altında kimyasal tortul kayaçların bulunduÄŸu sahalarda lapya, dolin, uvala, obruk ve polye gibi karstik ÅŸekiller oluÅŸmaktadır. Ayrıca maÄŸaralar, sarkıtlar, dikitler, sütunlar da karst topoÄŸrafyasının yer ÅŸekilleridir. Karstik ÅŸekiller özellikle saf ve kalın kireç taÅŸları üzerinde daha iyi geliÅŸme göstermektedir. Jips, anhidrit ve kaya tuzları üzerinde oluÅŸan karstik ÅŸekiller ise kolayca tahrip olmakt... (Devam)