Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler

Büyük patlama (Big Bang) teorisine göre; gezegenimizin ilk oluşum anı 13.7 Gy dayanır, büyük bir patlama sonucunda evrene madde saçılmıştır.Başlangıçta atomik parçalar (proton, nötron ve elektronlar), ardından da kalıntılar soğudukça en hafif olan hidrojen ve helyum elementleri oluştu. Birkaç 100 My sonra gazları içeren bulutlarda yoğuşmalar sonucu, oluşum yerlerinden kaçan galaktik sistemin parçaları olan yıldızlar meydana geldi.
Gazların yoğunlaşması ilk yıldızları meydana getirdi, ısınma da nükleer füzyonu oluşturdu. Yıldızların merkezinde hidrojen atomları helyum atomlarına dönüşürken ışınlama ile enerji (ısı, ışık, kozmik ışınlar) açığa çıktı. Astronomlara göre, Güneşten daha yoğun yıldızlarda termonükleer reaksiyonlar sonucu atom sayısı 26 olan demire kadar tüm elementlerin meyd... (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 11 yorum

Evren günümüzden yaklaşık 15 milyar yıl önce gaz ve toz bulutuydu. Nebulanın dönerek yoğunlaşması ve basıncın etkisiyle bir patlama (Big Bang) meydana geldi.

Bunun sonucunda gök cisimleri (galaksiler, yıldızlar, gezegenler) uzaya dağıldı ve birbirinden uzaklaştılar. Bu uzaklaşma günümüzde de devam etmekte, evren genişlemektedir.

Başlangıçta tümüyle kızgın magmadan oluşan dünyamız, kendi çevresinde hızla dönerek küresel bir şekil almıştır. Zamanla uzaydan başka cisimlerin bünyesine katılmasıyla yer kabuğu oluşmuştur.

Dünya çeşitli minerallerden oluşmaktadır, bunların yoğunlukları farkıdır. Ağır mineraller yerin merkezinde, hafif mineraller yer kabuğuna yakın bulunmaktadır.

Dünyamız günümüzde de şekillenmeye devam etmektedir. Bunun en güzel kanıtı deprem ve volkanizma faaliyetlerinin yaşanıyor olmasıdır.
(Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 47 yorum

İlkel Zaman (Prekambrien)
 
v  Atmosfer, kıta ve okyanus çekirdekleri oluştu.
v  İlk canlı türü algler ortaya çıktı.
 
1. Zaman (Paleozoik)
 
v  Kaledonya (Norveç, İskoçya) ve Hersinyen (Apalaş, Ural) orojenezi meydana geldi.
v  Taş kömürü yatakları oluştu.
v  İlk ağaçlar
v  Sürüngenler ve değişik canlı türleri ortaya çıktı.
 
2. Zaman (Mezozoik)
 
v  Pangea’nın ikiye ayrılması
v  İlk çiçekli bitkiler.
v  İlk memeliler, kuşlar ve dinazorların ortaya çıkması.
 
3. Zaman (Tersiyer)
 
v  Alp-Himalaya kıvrım sistemi oluştu.
v  Atlas ve Hint Okyanusları oluştu.
v  Tuz, petrol ve linyit yatakları oluştu.
v  Dinazorlar ortadan kalktı.
 
4. Zaman (Kuvaterner)
 
v  Buzul Çağlarının yaşanması.
v ... (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 4 yorum

Yer kabuğunun, altında bulunan mantonun etkisiyle hareket etmesine tektonik hareketler denir. Çekirdeğin etkisiyle ısınan mantoda konveksiyonel akıntılar oluşur. Manto içindeki bu hareketler yeryüzünde değişikliklere sebep olur.
(Konveksiyonel akımlar suyun ısınması gibidir)
Yer kabuğunun hareketi ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır. Bunlardan biri Kıtaların Kayması Teorisidir.
Kıtaların Kayması teorisine göre kıtalar tek parça halindeyken 2. Ve 3. Zamanda parçalanarak birbirinden uzaklamış ve yeni okyanuslar oluşturmuştur.
Aşamaları: Pangea (tek parça)
Laurasia ve Gondwana arasında Tetis Denizi oluşur
Hindistan ve Arap Yarımadası Tetis Denizini kapatır ve deniz tabanındaki tortullar yükselerek Alp Himalaya kıvrım dağlarını oluşturur. (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 Yorum yok

Kıtaların Kayması Teorisi daha sonradan geliştirilerek Levha Tektoniği Teorisi ortaya çıkmıştır. Bu teoriye göre yer kabuğu üzerinde karasal ve denizel bölümler bulunan levhalardan meydana gelmiştir. Levhaların yönleri ve hızları farklıdır, bu nedenle birbirinden uzaklaşır ya da yakınlaşırlar. Deprem, Volkanizma ve sıcak su kaynaklarının levha sınırlarında olması levhaların bu hareketinin eseridir.
 

Kıta – Kıta Çarpışması: İki kıta birbirine doğru hareket ederse sonunda birbiriyle çarpışarak kenetlenirler. Bu olay sonucunda kıvrım dağları oluşur. Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslar bu şekilde oluşmuştur.
 
Kıta – Okyanus Çarpışması: Okyanusal kabul ile kıtasal kabuk çarpışırsa daha ağır olan okyanusal kabuk mantonun içine doğru dalar. Dalma batma alanlarında derin okyanus çukurlukları ile volkanik dağlar görülü... (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 2 yorum

Taşların önemli bir kısmı deniz ve göl tabanlarında birikerek tabakalı ve yatay bir şekilde oluşur. Bu taşlar aynı zamanda canlı kalıntıları içermektedir. Bu canlı kalıntılarına fosil denir.

Fosillerin ait oldukları zaman paleontologlar tarafından saptanarak taşların oluştuğu zaman saptanabilir.
(Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 Yorum yok

Yer kabuğu bir şeftaliye benzetilebilir.
 
 
Farklı yoğunluklara sahip bu katmanlar deprem dalgalarından yola çıkılarak keşfedilmiştir.
 
1. Yer Kabuğu
 
Taşküre anlamında da kullandığımız litosfer, yerkürenin bütün katı kısmını ifade etmez. Kabuk ve mantonun üst kısmından oluşur. Yerkürenin en ince, en hafif ve en dış katmanıdır.
 
Yerkabuğu, bileşimleri ve yoğunlukları birbirinden farklı iki tabakadan oluşur.
 

 
Sial (Granitik Yer Kabuğu):
 
- Bileşiminde Silisyum ve Alüminyum elementleri yoğundur. Yoğunluğu azdır (2,7 g/cm3)
- Katı halde bulunur. Kalınlığı okyanus tabanlarında az iken, kıta tabanlarında fazladır.
 
Sima (Bazaltik Yer Kabuğu):
 
- Bileşiminde Silisyum ve Magnezyum elementleri yoğundur. Yoğunluğu fazladır (3 g/cm3)
- Sial’in tersine okyanus tabanlarında kalınlaşır, kıta tabanlarında inc... (Devam)

Dünyamızı Oluşturan Kuvvetler 01 Ocak 2015 2 yorum