06/03/2015 21:10
Magmanın yüzeye ulaşması sonucu volkanik püskürmeler meydana gelir. Püskürme sırasında lavlar, taşlar, killer ve gazlar yeryüzüne ulaşır.

Akışkan haldeki magmaya lav denir. Lavlar, Dünyanın yapısında büyük miktarda bulunan silisyum oksit bileşiklerinden oluşur. Lav içerisindeki silisyum oksit oranı her zaman eşit değildir. Yoğun olduğu zaman lavlar ağdalı bir şekildedir, fazla dağılmaz. Yoğunluk azaldıkça lav akışkanlığı artar.

Lavlarla birlikte zehirli gazlar ve kızgın su buharı da ortaya çıkabilir. Bunlar, canlıların yaşamını olumsuz etkiler.

Magmanın ana kaynağı astenosferdir. Yer kabuğunu yani litosferi geçerek yer yüzüne ulaşır ve volkanik püskürmeler meydana getirir. Püskürmelerin temel nedeni Dünyanın iç dinamikleri olup nadiren de olsa şiddetli depremler de püskürmelere yol açabilir.

Püskürme Tipleri:

Hawaii Tipi Püskürme: Daha çok Hawaii (ABD)'de görüldüğü için bu isim verilmiş. Oldukça sakin volkanlardır. Akışkan bazalt türü lavlara sahiptir, bunlar geniş alanları etkiler. Az miktarda ancak düzenli lav çıkışları bulunur. Bu nedenle kalkan şekilli volkan tipinde kabul edilirler. Bazen yarık volkanizması şeklini alabilir.

Hawaii Tipi

Stromboli Tipi Püskürme: Stromboli (İtalya) Volkanından bu ismi almıştır. Magmadan gaz çıkışları fazladır. Bu nedenle düzenli patlamalar yaşanır. Çabuk katılaştığı için yanardağ hızla yükselir.

Stromboli Tipi

Volkano Tipi: İtalya'daki Volkanı Yanardağından ismini alır. Gazların çıkışını engelleyecek şekilde yoğun lav akıntıları oluşturur. Stromboliden farklı olarak püskürmeler Lavları ağdalı yapıdadır ve bazalttan çok andezit türündedir. Şiddetli patlamalar oluşturur.

Volkano Tipi

Pele Tipi Püskürme: Bir Fransız deniz aşırı karası olan Martinique'deki dağın adıdır. Bol miktarda gaz, toz, kül ve lav çıkışı olur. Mineral zengini lavlar hızla soğur. Bu püskürme tipi ayrıca heyelanların da oluşmasını sağlar. Bu nedenle ayrıca tehlikelidir. Pele Dağındaki 1902 patlamasında 30,000 kişi öldü ve bu son yüzyılın en ölümcül volkanik patlamasıydı.

Pele Tipi

Plinius Tipi Püskürme: Lav aşırı yoğunsa gaz sıkışmaları çok daha fazla yaşanır. Vezüv Yanardağında görülmüş ve oradan adlandırılmış bu tarz püskürmeler çok şiddetli patlamalara yol açar.

Plinius Tipi

İzlanda Tipi Püskürme: Eriyik haldeki bazalt, doğrusal volkanik yarıklar boyunca dışarı püskürür. Genellikle büyük patlamalar oluşturmaz. Lav platolarının ve kalkan şekilli volkanların oluşumunda etkilidir. En son bu tarz püskürme 29 Ağustos 2014'te Holuhraun (İzlanda)'da yaşandı.

İzlanda Tipi

Yapılan Yorumlar

ismail çelik
ismail çelik05 Ağustos 2021

Gayet başarılı bir anlatım olmuş.
Teşekkür ediyorum.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Son Ziyaretler:
Coğafya Tarih Sitesi Matematik Sorusu Türkçe Sitesi